Pugna, næ. Battaile, fight: contention: strife.Arena sparsa ad pugnam.Virg.Amor pugnæ. Hor. Certamen pugnæ. Ouid.Euentus pugnæ. Vir. Incerti exitus pugnatum, Mársque communis.Cic.Noo vna pugnæ facies.Tacit.The bartaile was not after one sort.Fortuna pugnæ anceps.Virg.The chaunce of battaile is doubtful. Acris pugna. Sil. Anceps pugna. Virg.Ardens pugna.Virg.Aspera. Sil. Magna pugna bis victi. Virg.Auida. Sil. Cæca. Val. Flac.Mala pugna Lacædemoniorum in Leuctris. Ci.
Pugnus, ni, m. g. Te. A fist. Cædere pugnis. Vide CAEDO. Cæsus pugnis, Hor.Beaten and thumped with fistes.Conscindere aliquem pugnis & calcibus. Ci. Al to beate one with his fistes and kicke him with his feete.
Lewis and Short: Latin dictionary
pugna, ae, f. [root pug, in pugno and pungo; cf. pugil], prop. a fight fist to fist, man to man; hence, in gen., a fight between individuals or armies, a battle, combat, action, engagement (cf.: dimicatio, proelium). I.Lit.: dictator eam pugnam laudibus tulit (of the single combat of Torquatus), Liv. 7, 10 fin.: nonnumquam res ad manus atque ad pugnam veniebat,
came to blows
, Cic. Verr. 2, 5, 11, 28; Liv. 2, 46: diuturnitate pugnae defessi proelio excedebant, Caes. B. G. 3, 4, 3: alii nuntiant dictatori omnes legiones Etruscorum capessisse pugnam, Liv. 10, 5, 41: ex omnibus pugnis (Pompeii), quae sunt innumerabiles, Cic. Mur. 16, 34: exitus pugnarum, id. Mil. 21, 56: equestris,
, Macr. S. 5, 2.—II.Transf.A.Troops drawn up for battle, a line of battle (rare): ordinata per principes hastatosque ac triarios pugna, Liv. 22, 5: mediam pugnam tueri,
the middle line
,
central division
, id. 22, 45; cf.: segregat pugnam eorum, id. 1, 25: pugnam mutare, Curt. 3, 2, 14.—B.A battle, contest, dispute, quarrel, in gen. (rare but class.): dabo aliam pugnam magnam, Plaut. Ps. 1, 5, 110: pugnam conserui seni, id. Bacch. 4, 9, 43; Ter. Eun. 5, 2, 60: quanta pugna est doctissimorum hominum, Cic. Div. 2, 51, 105: initurus forensium certaminum pugnam, Quint. 5, 12, 22; 8, 6, 1; 5, 7, 35: pugna inter testem et patronum, id. 6, 4, 21: rerum naturae pugna secum, Plin. 2, 33, 38, 102: audiet pugnas juventus,
pugnus, i, m. [root pug-; v. pugil, pugno]. I.A fist: pugnus a punctione, id est percussu dicitur, Paul. ex Fest. p. 219 Müll.: manum plane comprimere pugnumque facere, Cic. Ac. 2, 47, 145: certare pugnis, calcibus, unguibus, id. Tusc. 5, 27, 77; cf. id. Verr. 2, 3, 23, 56: pugnis contundere aliquem, Plaut. Bacch. 3, 3, 46: pugnum impingere alicui in os, id. Rud. 3, 4, 5: pugnis onerare, id. Am. 1, 1, 72: obtundere, id. ib. 2, 1, 59: pugnos in ventrem ingerere, Ter. Phorm. 5, 7, 95: pugnum ducere alicui,
to give one a blow with the fist
, Dig. 47, 10, 4: percusserit proximum suum pugno, Vulg. Exod. 21, 18.—Poet., of boxing: neque pugno Neque segni pede victus, Hor. C. 3, 12, 8; 1, 12, 26: Castor gaudet equis, ovo prognatus eodem Pugnis, id. S. 2, 1, 27. —II.Transf., as a measure, a fistful, handful, Cato, R. R. 82; Marc. Emp. 8 med.: pugnus aeris, Sen. Ira, 3, 33, 1.