Prorumpo, prorumpis, prorúpi, pen. pro. proruptum, prorumpere. Cæs. To breake foorth: to send foorth with violence: to brast out: to leape or go out of a place with violence.Per medios audacissimè proruperunt. Cæs. Densos prorumpit in hostes.Virg.In aciem prorumpere, Vide ACIES.Illa pestis immanis, importuna Catilinæ prorumpet qu proterit.Cic.Will brast out. &c.Vox prorumpit in auras. Sil. Eò prorumpit hominum cupiditas, & scelus, & audacia, vt etiam hîc in foro cædes futuræ sint. C. The couetousnesse wickednesse and desperate boldnesse of men bursleth ouc so farre, &c. Prorumpere, ActiuÛ, Virg.To send forth with violence. vt, I mare proruptum. Vir. id est effusum fluensque. Prorumpit fons ab vna parte. Cæs. A spring or Fountaine breaketh out and runneth. &c.
Lewis and Short: Latin dictionary
prō-rumpo, rūpi, ruptum, 3, v. a. and n.I.Act., to thrust or cast forth, to cause to break, burst, or rush forth, to send forth: (Aetna) atram prorumpit ad aethera nubem, Verg. A. 3, 572: proruptus pons,
broken down
, Tac. H. 1, 86 (al. proruto).—With se, to burst forth, dash forth: cerva in fugam sese prorupit, Gell. 15, 22, 6.—Mid.: prorumpi, to rush or burst forth: hinc prorumpitur in mare venti vis, Lucr. 6, 436: mare proruptum, Verg. A. 1, 246: proruptum exundat pelagus, Sil. 3, 51: proruptus corpore sudor, Verg. A. 7, 459: prorupto sanguine, Stat. Th. 2, 626.—II.Neutr., to rush or break forth, to burst out.A.Lit.: per medios audacissime proruperunt, Caes. B. G. 5, 15: in hostes, Verg. A. 10, 379: obsessi omnibus portis prorumpunt, Tac. H. 4, 34. —2.Transf., of things, to break out, break or burst forth, make its appearance: cum diu cohibitae lacrimae prorumperent, Plin. Ep. 3, 16, 5: vis morbi in unum intestinum prorupit, Nep. Att. 21, 3: incendium proruperat,
a fire had broken out
, Tac. A. 15, 40: stercora, Vulg. Judic. 3, 22: prorumpit in auras vox, Sil. 3, 699: nihil prorupit, quo conjuratio intellegeretur,
became known
, Tac. H. 4, 55.—B.Trop., to break out, burst forth: illa pestis prorumpet, Cic. Mur. 39, 85: eo prorumpere hominum cupiditatem, ut, etc., id. Rosc. Am. 5, 12: in bellum,
to break out
, Just. 24, 1, 1: in scelera ac dedecora, Tac. A. 6, 51: ad minas,
to break out into threats
, id. ib. 11, 35: ad quod victo silentio prorupit reus,