Porta, portæ. Cæs. A gate.Claustra ingentia portarum.Virg.Moræ portarum.Stat. Eburna. Virg.Vigiles portarum.Virg. Feirata. Stat.Aeratæ portæ.Ouid. Laxata. Stat.Ahena porta. Sta. Reclusa. Stat.A gate opened.Bipatens.Virg. Rudis. Ouid.Cornea.Stat. Stabiles portæ. Claud. Decumana. Cæs. Liu. Vrbanæ. Ouid. Arietare in portam, Vide ARIETO.Sublimibus portis astant.Virg.Portæ non clausæ. Hor. Diffindere portas vrbium. Hor. Qua data porta ruunt. Vir. They rush out there as the way was open.Efferre sese portis.Virg.Efferre pedem porta.Cic.To go out of the gate.Erumpunt portis.Virg.Exierat portis equitatus apertis. Vir. Ad portam comites expectare.Cicer.To tarrie at the gate looking for his sellowes.Explorare portas.Virg.To spie at the gates.Imponere portam in aliquam regiouem, Vide IMPONO.Introire porta.Cic.To enter in at the gate.Irrumpere portas patentes.Virg.To breake in at.Moliri portas. Tacitus. He indeuoureth to breake down tbee gates,Obijcere portas.Virg.Obstructas portas præbere. Sil. Occupare portas vrbis.Cic.To winne the gates of the citie.Obsidere portas.Stat.Obstrepere portis.Liu.To make a noise at the gates.Panduntur portæ sacræ.Virg.Pandere portas alicui.Virg.Patet porta aliquibus.Cic. Perfringere portas. Lucan. Recludere portas.Ouid. Refringere portas. Ouid.Reserare portas alicui.Ouid.Ruere portis.Virg.Substare in ipso limine portæ.Virg.Ad portam præsto esse.Cic.Tenere limina portarum obsessa.Virg.To keepe the gates by strength.Portæ tonant cœli. Vir. Belli portæ diræ.Virg. Portæ iecoris. Cic.
Porto, portas. portâre. Plaut.To beare: to bring: to caty either on beast or on his backe.Quum hominem portarem ad Baias, Neapoli octophoro.Cic.Fessum regem humeris subleuant, validius fatigatÛ ex toto portant. Pl. Being more wearie they beare him wholy on their backes.Naues portabant legatos Romam.Liu.The ships caried.
Lewis and Short: Latin dictionary
porta, ae (portabus for portis, Cn. Gell. ap. Charis. p. 40 P.), f. [from root par-, to pierce, pass through; Gr. pera/w, pei/rw, po/ros, ford; Lat.: peritus, ex-perior, and v. periculum], a city-gate, a gate.I.Lit.: hic (miles) portas frangit, at ille (amans) fores, Ov. Am. 1, 9, 20: rectā portā invadam extemplo in oppidum antiquom et vetus, Plaut. Bacch. 4, 4, 60; id. Ps. 2, 2, 3: si Hannibal ad portas venisset, Cic. Fin. 4, 9, 22: pedem portā efferre, id. Att. 8, 2, 4; 7, 2, 6; Verg. A. 4, 130: ad portam praesto esse, Cic. Pis. 23, 55: portā introire, id. ib. 23, 55: egressus portā Capenā, id. Tusc. 1, 7, 13: extra portam Collinam, id. Leg. 2, 23, 58: porta Carmentalis, Liv. 2, 49, 8: pars egressa portis erat, id. 3, 60, 9; 23, 46, 10: omnibus portis effundi, id. 24, 1, 3: portā Capenā Romam ingressus, id. 26, 10, 1; 33, 26, 9: signa portis efferre, id. 27, 2, 5: portis ruere, id. 27, 41, 8: eādem portā signa infesta urbi inferre, id. 28, 3, 13: patefactā portā Romani erumpunt, id. 28, 36, 8: subito omnibus portis eruptione factā, Caes. B. G. 3, 6; 19; 5, 51: omnibus portis prorumpunt, Tac. H. 4, 20; 34: portarum claustra, Verg. A. 7, 185: limina portarum, id. ib. 2, 803: portas obice firmā claudere, Ov. M. 14, 780: portas reserare hosti, id. A. A. 3, 577: portā triumphali ducere funus, Tac. A. 3, 47: sanctae quoque res, veluti muri et portae, quodammodo divini juris sunt, Gai. Inst. 2, 8: vidi Portas (Carthaginis) non clausas, a proof that the people were fearless, Hor. C. 3, 5, 23.—Connected with urbis: qui urbis portas occuparent, Cic. Phil. 14, 6, 15: bellum a portis hujus urbis avolsum, id. Rep. 1, 1, 1.—With per (rare except in Livy): per unam portam praesidium Romanum irrumpit, Liv. 9, 24, 12: paulo ante lucem per effractam portam urbem ingreditur, id. 24, 46, 7: per aversam portam silentio excedere, id. 10, 34, 4; 4, 46, 6; 23, 47, 8: elapsus per eam portam quae ... ad Darii castra pervenit, Curt. 4, 10, 25; Vulg. Gen. 34, 20: in fastigio portae, id. 2 Reg. 18, 24.—Prov.: porta itineri longissima, the way to the gate is the longest (sc. in making a journey), i. e. it is the first step that costs, Varr. R. R. 1, 2, 2.—B.Transf., in gen., like our gate, of an avenue, entrance, passage, outlet, door of any kind (syn.: fores, janua, ostium). —Of the gates of a camp: ab decumanā portā castra munita, Caes. B. G. 3, 25; so, principalis, Liv. 40, 27: quaestoria, id. ib.: villarum, Plin. 28, 10, 44, 157: venti, velut agmine facto, Quā data porta, ruunt, Verg. A. 1, 82.—Of a cage: ex portā ludis emitti, said of hares, Plaut. Pers. 3, 3, 30: porta tonat caeli, Enn. ap. Vet. Gram. ap. Col. (Ann. v. 597 Vahl.); Verg. G. 3, 261: somni, id. A. 6, 893; cf. eburna, Hor. C. 3, 27, 41: ubi portitor aera recepit, Obserat umbrosos lurida porta rogos,
the portal of the infernal regions
, Prop. 4 (5), 11, 8: belli portae, Enn. ap. Serv. Verg. A. 7, 622; Hor. S. 1, 4, 61 (Ann. v. 271 Vahl.): mortis, Vulg. Psa. 9, 15: inferi, id. Isa. 38, 10: portae, quae alibi Armeniae, alibi Caspiae, alibi Ciliciae vocantur,
, Macr. Somn. Scip. 1, 12, and S. 1, 17: jecoris, a part of the liver (so too in Gr. pu/lh), Cic. N. D. 2, 55, 137: fluviorum, Vulg. Nahum, 2, 6.—Of the fundament, Cat. 15, 17.— II.Trop.A. Et quibus e portis occurri cuique deceret, by what way, by what means, Lucr. 6, 32.—B. As the symbol of strength: portae inferi,
porto, āvi, ātum, v. freq. a. [root porfor for-to, kindr. with fer-o; Sanscr. vhri, ferre], to bear or carry along; to convey any thing heavy (class.; syn.: fero, gero, veho). I.Lit.: ferri proprie dicimus, quae quis suo corpore bajulat, portari ea, quae quis in jumento secum ducit, agi ea, quae animalia sunt, Dig. 50, 16, 235 (the foll. pass. prove that this distinction is not valid): ut id, quod agri efferant sui, quascumque velint in terras portare possint, Cic. Rep. 2, 4, 9: hominem ad Baias octophoro, id. Q. Fr. 2, 10, 2: Massili portabant juvenes ad litora tanas, Enn. ap. Don. p. 1777 P. (Ann. v. 605 Vahl.): frumentum, Cic. Att. 14, 3, 1: viaticum ad hostem, id. Fam. 12, 3, 2; cf. id. Font. 5, 9: Massilium in triumpho,
to conduct
, id. Off. 2, 8, 28: frumentum secum, Caes. B. G. 1, 5: corpora insueta ad onera portanda, id. B. C. 1, 78: panem umeris, Hor. S. 1, 5, 90: sub alā Fasciculum librorum, id. Ep. 1, 13, 13: aliquid in suo sinu, Ov. M. 6, 338: ad modum aliquid portantium, Quint. 11, 3, 120: venter qui te portavit, Vulg. Luc. 11, 27: telum, hominis occidendi causā portare, Mos. et Rom. Leg. Coll. 1, 13, 1.—Esp. of ships, etc.: navis portat milites, Caes. B. G. 5, 23, 3: naves onerariae commeatum ab Ostiā in Hispaniam ad exercitum portantes, Liv. 22, 11, 6: commeatum exercitui, id. 32, 18, 3; 37, 23, 2 al.—II.Trop.A.To bear, carry, bring (mostly poet.; not in Cic.): onustum pectus porto laetitiā, Plaut. Stich. 2, 1, 3: alicui tantum boni, id. Capt. 4, 2, 89; cf.: di boni, boni quid porto!Ter. And. 2, 2, 1: porto hoc jurgium Ad uxorem, id. Hec. 3, 5, 63: alicui aliquam fallaciam, id. And. 2, 6, 2: timores insolitos alicui, Prop. 1, 3, 29: preces alicujus alicui, Val. Fl. 2, 326.—With abstract subjects: nescio quid peccati portet haec purgatio,
bears with it
,
imports
,
betokens
, Ter. Heaut. 4, 1, 12: portantia verba salutem,
bringing
, Ov. P. 3, 4, 1: tristitiam Tradam protervis in mare Portare ventis, Hor. C. 1, 26, 3: salutem, Sil. 9, 428.—In prose: sociis atque amicis auxilia portabant, Sall. C. 6, 5: divitias, decus, gloriam, libertatem atque patriam in dexteris portare, id. ib. 58, 7: has spes cogitationesque secum portantes, Liv. 1, 34, 10: ad conjuges liberosque laetum nuntium portabant, id. 45, 1 fin.: hic vobis bellum et pacem portamus, id. 21, 18.—B.To endure, bear, suffer (late Lat.): dolores nostros ipse portavit, Vulg. Isa. 53, 4; id. Act. 15, 10: judicium, id. Gal. 5, 10.