Nudo, nudas, nudâre. Pli. To make naked or bare: to strippe naked: to vnconer: to make voide: to visclose or open.Ab aliquo nudari.Ouid.Aciem nudare, Vide ACIES.Armis nudare iacentem.Ouid.To spoyle him of his armour as he lieth.Nudatur arbor folijs. Pli. The tree is bare without leaues.Tepidos nudauerar artus. Sil Corpus nudare.Cic.To vncouer the body.Nudare gladios.Liu.To draw swordes.Nudare littora, & portus relinquere. Cæsar. To depart and leaue the sea side and hauens naked without men.Montem nudare syluis. Sil. To cuite downe all the woode on the hill.Terga fugæ nudant.Virg.Nudare vada dicitur ventus.Liu.To leaue veary little water in the shalow places of riuers.Viscera nudare.Virg.To flea: to vnconer or take away the skinne from the fiesh.Quæ victores ciuitatibus Siculis aut dederunt, aut reddiderunt, spoliauit, nudauítque omnia.Cic.Nudata caftra. Cæs. The campe left vorde & opÊ without succour.Nudarus defensoribus murus. Cæs. The wall voyde of men to defende it.Præsidio sceleratorum ciuium, perditos magistratus nudare.Cic.To take from wicked magistrates the ayde of naughty citizeus.Pericula alicuius, non modò ciuiÛ præsidio, sed etiam quorundam deprecatione nudare.Cic. Nudare scelus aliquod.Liu.To discouer or disclose some mischienous act.Euoluere & nudare, Cic.To rsueale and disclose.Nudare animos.Liu.Nudarus & proditus.Cic.Vttered and betraied.Facta alicuius nudare.Ouid. Id est, detegere.
Nudus, nuda, nudum. Naked: hare: vncouered: voyde: vnburied: dende.Æstas nuda. Oui. Summer wherein men go naked for heate.Aruum nudum. Catul. A bare sielde without trees.Cæspes nudus. Sen. A bare turfe.Campi nudi sine fronde & arbore.Ouid.Corpus nudum.Ouid.Ensis nudus.Virg.A maked sworde.Ferro nudo concurrere.Ouid.To runne together with maked swordes.Forma nuda.Ouid.Fauour vnconered.Sedit homo nuda.Ouid.Lacerti nudi.Ouid.Naked armes.Lapis nudus. Virgil. A bare rocke or stone, on which nothing groweth.Littora nuda.Stat.Ossa nuda. Claud. Pectora nuda.Ouid.Nudis radicibus arbores. Plin. Ramus nudus stetit fugiente pomo. Sen. Silex nuda.Virg. Solum nudum. Claud. Vertice nudo fulua cæsaries.Virg.Nuda genu, pro nudum genu habens.Virg.Nuda pedem.Ouid. Nudus, inopsql. Hor. Senecta nuda.Ouid.Poore and naked olde age.Exornata atque instructa domus, nuda & inanis, contraria.Cic.An emptie and bare house.Ciuitas ab omnibus rebus vacua atque nuda.Cicer.A citie voyde and destitute of all things. Nudus propinquis.Cic.Hauing no kinsefolke to helpe him.Nuda magistratibus Resp. per translationem. Cic.A common weale cleane voide and destitute of officers.Agris paternis nudus. Hor. That hath solde and spent all his fathers landes.Mœnia nuda suis ducibus.Ouid.Nummis nudus. Hor. Cleane bare and naked without mony.Nuda vrbs præsidio.Cic.A citie that hath no garrison to defende it. Nudo vestimenta detrahere. Pla. To pull a breech from a barearst man.Nudus in causa destitutúsque.Cic. Artes nudæ. Quint. Bare sciences without eloquence.Asperitas nuda quæstionum. Quint. Certamen nudum operum.Ouid.A contention or strife for their workes or labours onely, and nothing else.Nuda sides. Val Flac. Inficiatio nuda. Quint. A bare deniall without proofe.Vt mala nulla feram oisi nudam Cæsaris iram. Ou. Though I had no other mischiefe but onely the anger and displeasure of Cæsar.Nomina nuda. Oui. The bare names onely without description.Odia nuda.Stat. Simplicitas nuda. Ouid.Traditio nuda.Ouid.Verba nuda.Plin. iun.Veritas nuda. Horat. Vires nudas mouent in prælia.Stat. Nudus.Virg.Dead and vnburied. Nudus & ignota palinure iacebis arena. Virg.
Lewis and Short: Latin dictionary
nūdo, āvi, ātum, 1, v. a. [nudus], to make naked or bare; to strip, bare, lay bare, expose to view, uncover (syn.: exuo, detego, revelo). I.Lit.A. In gen.: nudare inter cives corpora, Enn. ap. Cic. Tusc. 4, 33, 70 (Trag. v. 426 Vahl.): hominem nudari ac deligari jubet, Cic. Verr. 2, 5, 62, 161: nudatum caput, Verg. A. 12, 312: duros nudantia dentes, Lucr. 5, 1064; Quint. 11, 3, 81: gladios, Liv. 28, 33: telum nudatum vaginā, Nep. Dat. 11, 4: viscera, Verg. A. 1, 211: crura, id. G. 2, 7; Tac. A. 6, 33: si interrupto nudaret gurgite pontum, Tib. 4, 1, 75: nudata cacumina silvae Ostendunt, Ov. M. 1, 345: ubera, id. ib. 10, 391: tertia nudandas acceperat area messes, i. e.
to be threshed out
, id. F. 3, 557.—B. In partic. 1. In milit. lang., to leave uncovered, leave exposed or defenceless, to expose a place to the enemy: latera sua, Liv. 1, 27: murus nudatus defensoribus, Caes. B. G. 2, 6; Liv. 21, 11: collis nudatus hominibus, Caes. B. G. 7, 44: neque sibi nudanda litora existimabant, id. B. C. 3, 15: ne castra nudentur, id. B. G. 7, 70: praesidiis nudatus, Sall. J. 88, 4; Liv. 30, 2, 5: terga fugā nudant, Verg. A. 5, 586. —2. Pregn., to strip, spoil, plunder: spoliavit nudavitque omnia, Cic. Verr. 1, 5, 14: agros nudare populando, Liv. 44, 27: opibus, id. 42, 50: quem praeceps alea nudat, Hor. Ep. 1, 18, 21: moveat cornicula risum Furtivis nudata coloribus, id. ib. 1, 3, 19: nec nuder ab illis, Ov. Tr. 1, 6, 7.—II.Trop.A.To lay bare, expose: te evolutum illis integumentis dissimulationis tuae nudatumque perspicio, Cic. de Or. 2, 86, 350: vis ingenii etiamsi hac scientiā juris nudata sit, id. ib. 1, 38, 172.—B.To lay bare, make visible, expose, betray, disclose: defectionem, Liv. 35, 32: nec illi primo statim creati nudare, quid vellent, id. 24, 27: fama equestris pugnae nudavit voluntates hominum, id. 42, 63: ne poena ejus consilia adversus Romanos nudaret, id. 40, 24: animos, id. 33, 21; Hor. S. 2, 5, 47: ingenium res Adversae nudare solent, celare secundae, id. ib. 2, 8, 74: alicui amorem, Tib. 4, 7, 2.—C.To deprive of, strip of: nudata omnibus rebus tribunicia potestas, Caes. B. C. 1, 7: nudatos opere censorio aut sententiā judicum de ambitu condemnatos restituit, those who had been stripped by the censor of their rights and privileges, Suet. Caes. 41 (al. notatos): cum tuo exercitusque tui praesidio nudatam Italiam viderint, Liv. 28, 42.
nūdus, a, um, adj. [for nugdus; root nag-, nig-, to make bare; Sanscr. nagna, naked; cf. Germ. nackt; Eng. naked], naked, bare, unclothed, uncovered, exposed. I.Lit.A. In gen.: membra nuda dabant terrae, Lucr. 5, 970 Lachm. N. cr. (not nudabant): tamquam nudus nuces legeret, in ventrem abstulisse, Cic. de Or. 2, 66, 265: nudus membra Pyracmon, Verg. A. 8, 425: nuda pedem, Ov. M. 7, 183: capite nudo,
bareheaded
, Sall. J. 94, 1: pedibus nudis, Hor. S. 1, 8, 24: costae nudae tegmine, Sil. 5, 449.—Esp., without the toga, in one's tunic: nudus ara, sere nudus, Verg. G. 1, 299; Petr. 92; Aur. Vict. Vir. Illustr. 17; cf. Drak. ad Liv. 3, 26, 9.—Unarmed, unprotected: in maximo metu nudum et caecum corpus ad hostes vortere,
his defenceless back
, Sall. J. 107, 1; Liv. 5, 45, 3.—Prov.: vestimenta detrahere nudo, i. e. to get something out of one who has nothing, or to draw blood from a stone, Plaut. As. 1, 1, 79.—Of things: silex nuda,
not covered with turf
, Verg. E. 1, 15: ensis, id. A. 12, 306: sedit humo nudā, Ov. M. 4, 261: et quodcumque jacet nudā tellure cadaver,
on the bare ground, unburied
, Luc. 6, 550; so of unburied bodies, id. 8, 434; Stat. Th. 8, 73: nudum nemus,
leafless
, Sen. Herc. Oet. 281.—(b). With gen.: loca nuda gignentium,
bare of vegetation
, Sall. J. 79, 6: nudus Arboris Othrys, Ov. M. 12, 512. —B. In partic. 1.Stripped, spoiled, vacant, void, deprived, or destitute of, without. (a). With abl.: urbs nuda praesidio, Cic. Att. 7, 13, 1: praesidiis, Liv. 29, 4, 7: nudus agris, nudus nummis, Hor. S. 2, 3, 184: nudum remigio latus, id. C. 1, 14, 4; Sil. 16, 46.—(b). With ab: Messana ab his rebus sane vacua atque nuda est, Cic. Verr. 2, 4, 2, 3.—(g). With gen.: mors famae nuda, Sil. 4, 608.—(d).Absol.: heri quod homines quattuor In soporem conlocāstis nudos, Plaut. Am. 1, 1, 147: partem istam subselliorum nudam atque inanem reliquerunt, Cic. Cat. 1, 7, 16.—2.Poor, needy, destitute, forlorn: quem tu semper nudum esse voluisti, Cic. Fl. 21, 51: senecta, Ov. H. 9, 154: senectus, Juv. 7, 35: quis tam nudus, ut, etc., id. 5, 163: sine amicis, sine hospitibus, plane nudum esse ac desertum, Cic. Verr. 2, 4, 66, 148.—II.Transf.A.1. In gen., bare, mere, pure, simple, sole, alone, only: nuda ista si ponas, judicari qualia sint non facile possim, Cic. Par. 3, 2, 24: ira Caesaris, Ov. Tr. 3, 11, 17: locorum nuda nomina, Plin. 3, praef. 2: virtus nudo homine contenta est, Sen. Ben. 3, 18, 2: nuda rerum cognitio, Plin. Ep. 5, 8, 4: nuda virtus, Petr. 88: nudā manu captare fontem, i. e. without a cup, Sen. Hippol. alt. 519.—So freq. in jurid. Lat.: nudo animo adipisci quidem possessionem non possumus: retinere tamen nudo animo possumus, Paul. Sent. 5, tit. 2: etiam nudus consensus sufficit obligationi, Dig. 44, 7, 51; Gai. Inst. 3, 154.—2. Esp., in phrases. (a). Nudum pactum, a bare agreement, i. e. a contract without consideration: ex nudo enim pacto inter cives Romanos actio non nascitur, Paul. Sent. 2, 14, 1.—(b). Nudum jus, an unexecuted right: qui nudum jus Quiritium in servo habet, is potestatem habere non intellegitur, Gai. Inst. 1, 54; 3, 166.—B. In partic. 1.Simple, unadorned: Commentarii (Caesaris) nudi sunt, recti et venusti, omni ornatu orationis tamquam veste detractā, Cic. Brut. 75, 262: brevitas nuda atque inornata, id. de Or. 2, 84, 341: quoniam dicendi facultas non debeat esse jejuna atque nuda, id. ib. 1, 50, 218: nuda et velut incompta oratio, Quint. 8, 6, 41; cf. id. 2, 4, 3; Ov. A. A. 3, 747: sedit humo nudā, nudis incompta capillis, Ov. M. 4, 261.—2.Undisguised, unadorned, not veiled or obscured: veritas, Hor. C. 1, 24, 7: nudissima veritas, Cael. Aur. Chron. 1, 5, 176: simplex ac nuda veritas, Lact. 3, 1, 3: nuda verba, unveiled, i. e. obscene words, Plin. Ep. 4, 14, 4.—Hence, adv.: nūdē, nakedly, simply (post-class.): aliquid tradere breviter ac nude, Lact. 3, 1, 11.