Mas, maris, m. g. Cui contrarium est Fœmina. Liu.The male of euerie kinde. Admirtere marem. Colum. Intromittere mares in fœminas. Varro. Mutari in marem, Vide MVTO. Patere marem. Ouid.Permittere maribus fœminas, Vide PERMITTO.Vitellus mars. Hor. An oxe calfe.Animi mates. Hor.
Lewis and Short: Latin dictionary
mās, măris (n. mare, rare; gen. plur marium, Cic. Part. Or. 10, 35; Mel. 3, 9, 5), adj. [prob. from Sanscr. root man, think; manus, man, human being; cf.: memini, moneo, etc.], male, masculine, of the male sex: mare et femineum sexus, App. de Mund. p. 66 med.: maribus (sc. diis), Cic. Leg. 2, 12, 29: si marem (anguem) emisisset ... si feminam, etc., id. Div. 1, 18, 36; id. Part. Or. 10; so, emissio maris anguis (opp. emissio feminae anguis), id. Div. 2, 29, 62: mas vitellus, a male yolk, i. e. which would produce a male chick, Hor. S. 2, 4, 14.—Of plants: ure mares oleas, Ov. F. 4, 741.—B.Transf., masculine, manly, brave (poet.): quod mares homines amant, Plaut. Poen. 5, 5, 32: maribus Curiis, Hor. Ep. 1, 1, 64: animi, id. A. P. 402: male mas,
unmanly, effeminate
, Cat. 16, 13: atque marem strepitum fidis intendisse Latinae, i. e.
a manly, noble strain
, Pers. 6, 4.—As subst.: mās, māris, a male (opp. femina, v. infra). A.Lit., of gods, human beings, and animals: congressio maris et feminae, Cic. Rep. 1, 24, 38: et mares deos et feminas esse dicitis, id. N. D. 1, 34, 95: (bestiarum) aliae mares, aliae feminae sunt ... et in mare et in femina, etc., id. ib. 2, 51, 128; cf.: feminaque ut maribus conjungi possit, Lucr. 5, 853: marium expers, Suet. Claud. 33; so, marium pignora, id. Aug. 21 Oud. N. cr.: stuprum in maribus, Quint. 11, 1, 84: vos tollite laudibus, mares, Delon Apollinis, Hor. C. 1, 21, 10.—B.Trop., of plants: in tilia mas et femina differunt omni modo: namque et materies dura ac nodosa, etc., Plin. 16, 14, 25, 65: cognati virilis sexus, per mares descendentes, Ulp. Fragm. 26, 1.