A tongue: a language or speech. An instrument to take salues out of a boxe: also, rayling or slaunder. A promontorie or hill. Radi vltima linguæ. Ouid. Humor linguæ desicit. Ouidius. My tongue lacketh mayst spittle. Aspera lingua nimia siccitate, Vide ASPER. Bilulca lingua. Ouid. A forked tongue. Fissa lingua in duas partes. Ouid. A clouen tongue. Frigida lingua. Virg. Multifidas linguas vibrans draco. Val. Flac. Nigra lingua subest. Virg. Suppressa lingua palato. Ouid. Tribus linguis præsignis draco. Ouid. Linguis micat ore trisulcis, Virgilius. He shaketh his threeforked tongue in his mouth. Vibranres linguæ. Virg. Compreliensam forcipe linguam abstulit. Ouid. Coruscare linguis dicuntur serpentes. Ouid. Excidere vel auellere linguam. Cic. Resecta lingua enle. Ouid. Lingua loqui. Plaut. To speake. Commercia linguæ, Id est colloquia Ouid. Facundia lioguæ. Ouid. Tela linguæ. Ouid. Lingua astricta mercede, Vide ASTRINCO. Blæla lingua. Ouid. Lingna celeri & exercitata sunt oratores quidam. Cicero. Dratours haue a prompt and readie tongue. Diues lingua. Horat. Elegans. Catul. Falsæ periuria linguæ. Ouid. Exanimis. Ouid. Gratia ficta linguæ. Ouid. Facunda. Horat. Garrula lingua. Tibul. Inexplanata lingua, Vide INEXPLANATVS. Magrcæ potentia linguæ. Ouid. Modesta lingua. Ouid. Nocens lingua. Propert. Lingua nulla est, qua negem quicquid roges. Plaut. I haue not a tongue to deny whatioeuer thou desirest. Patruæ verbera linguæ, Vide PATRVVS. Pia lingua. Ouid. Picte tectoria linguæ, Persi. The colour of a faire spoken tongue. Procax lingua. Silius. Professoria lingua. Tacit. Subdola lingua. Ouid. Prompta lingua. Ouid. Lingua trepidans. Catul. Sacrilega lingua. Ouid. Vanæ mendacia linguæ. Ouid. Secretior lingua. Quint. Vænalis lingua. Lucan. Acuere linguam causis. Hor. To frame his congue to pleading. Vsum linguæ auferre alicui. Ouidius. To make that one can not speake. Continere linguam, Vide CONTINEO. Deerat lingua palato. Ouid. I could not speake. Delirar lingua. Lucret. Vsum linguæ deperdere. Ouid. Linguam diuertere ad mores alicuius. Plaut. To reprehend or reproue ones maners. Eripere linguam alicui. Ouid. Fauere linguis, Vide FAVEO. Feruet lingua mero. Ouid. With much drinking he is waren ful of wordes. Stolidæ conuitia fundete linguæ. Ouid. To rayle foolishly. Inueilis hæsit lingua. Ouid. He could not speake. Lingua hæsitare. Cic. To stammer or stut. Infringitur lingua. Lucr. One can not speake. Properante lingua legere. Ouid. To read hastily. Titubante lingua loqui. Ouid. To stammer. Linguam alicui occludere. Plaut. To stoppe ones mouth. Lingua gladiorum aciem præstringens. Plautus. A tongue that talketh and braggeth very boldly of fighting, and signifieth the partie alway readie to draw his sword. Rapta silet lingua. Ouid. Riget lingua. Ouid. Linguam esse in quæstu. Quint. To pleade for monie. Tardescit lingua. Lucr. He hath a slow tongue. Non tenere linguam nimio mero. Ouid. With dronnnesse to talke apace. Tehere linguam in ore clauso. Catul. Not to speake a word. Titubat lingua. Ouid. He stutteth. Torpet lingua. Catul. Libera vti lingua, Vide LIBER adiectiuum. Linguas hominum vitare. Cic. To eschtte detraction or slaunder or the naughtie tongues of men. Lingua, pro Differentia sermonum. Language. Vnde Lioguas scire. Plaut. To be skilled in the tongues or languages. Linguam Græcam Latina copiosorem esse dicit. Cic. Gentes variæ linguis. Virgil. Nations that haue sundrie languages. Agmina dissona lingua. Sil. Sermo lingua concinnus vtraque. Horat. Egestas linguæ. Lucret. The pouertie of a language lacking fit wordes to erpresse a thing. Doctus sermonis vtriusque linguæ. Horat. Cuuning in both the tongues. Duas linguas ediscere. Ouid. Lingua Latina, Vide LATIVM. Facere potentiorem linguam Latinam. Quint. To make the Latine tongue more copious and eloquent. Latinam linguam nõ modò non inopem, sed locupletiorem etiam esse qum Græcam sentit. Cic. Tueri linguam. Quint. Lingua, pro promontorio. Plin. Inde in altum lingua mille passium excutrit. Lingua herba. Plin. A certaine hearbe. Lingua bubula. The hearbe langue de boyfe.

I. Lit.: fac proserpentem bestiam me duplicem ut habeam linguam (of a kiss in which the tongues touched each other), Plaut. As. 3, 3, 105: lingua haeret metu, Ter. Eun. 5, 5, 7: in ore sita lingua est, finita dentibus, Cic. N. D. 2, 59, 149: linguā haesitantes, id. de Or. 1, 25, 115: linguā properanti legere, Ov. P. 3, 5, 9: linguā titubante loqui, id. Tr. 3, 1, 21: quo facilius verba ore libero exprimeret, calculos lingua volvens dicere domi solebat (Demosthenes), Quint. 11, 3, 54: linguam exserere, to thrust out the tongue, in token of derision or contempt, Liv. 7, 10: so, lingua ejecta, Cic. de Or. 2, 66, 266: lingua minor, the epiglottis, Plin. 11, 37, 66, 175.—Comically, as mock term of endearment: hujus voluptas, te opsecro, hujus mel, hujus cor, hujus labellum, hujus lingua, Plaut. Poen. 1, 2, 178; cf. v. 175.—In mal. part.: homo malae linguae, a fellow with a bad tongue, i. q. fellator, Mart. 3, 80, 2; Min. Fel. Oct. 28.—

II. Transf.

A. Since the tongue is an organ of speech, a tongue, utterance, speech, language: largus opum, lingua melior, Verg. A. 11, 338: facilem benevolumque lingua tua jam tibi me reddidit, Ter. Hec. 5, 1, 35: non tu tibi istam praetruncari linguam largiloquam jubes? Plaut. Mil. 2, 3, 47: Latium beare divite linguā, Hor. Ep. 2, 2, 120: lingua quasi flabello seditionis contionem ventilare, Cic. Fl. 23, 54: linguam continere, id. Q. Fr. 1, 1, 13: tenere, Ov. F. 2, 602: moderari, Sall. J. 84: linguae solutio, Cic. de Or. 1, 25, 114: linguam solvere ad jurgia, Ov. M. 3, 261: quidam operarii linguā celeri et exercitatā, Cic. de Or. 1, 18, 83: ut vitemus linguas hominum, id. Fam. 9, 2, 2: Aetolorum linguas retundere, to check their tongues, bring them to silence, Liv. 33, 3; cf.: claudente noxarum conscientiā linguam, Amm. 16, 12, 61: si mihi lingua foret, Ov. H. 21, 205: ne vati noceat mala lingua futuro, Verg. E. 7, 28: favete linguis, i. e. give attention, "be silent that you may hear," Hor. C. 3, 1, 2; Ov. F. 1, 71: linguis animisque faventes, Juv. 12, 83: nam lingua mali pars pessima servi, id. 9, 121: mercedem imponere linguae, i. e. to speak for pay, id. 7, 149: usum linguae reciperare, Amm. 17, 12, 10: linguā debili esse, to stammer, Gell. 1, 12, 2.—Comically: os habeat, linguam, perfidiam, tongue, i. e. readiness in speech, Plaut. Mil. 2, 2, 33. —

2. The tongue or language of a people: lingua Latina, Graeca, Cic. Fin. 1, 3, 10: Graeca et Latina lingua, Varr. R. R. 2, 1, 6: (Massilia) tam procul a Graecorum regionibus, disciplinis linguāque divisa, Cic. Fl. 26, 63: quod quidem Latina lingua sic observat, ut, etc., id. Or. 44, 150: Gallicae linguae scientiam habere, Caes. B. G. 1, 47: qui ipsorum lingua Celtae, nostra Galli, appellantur, id. ib. 1, 1: dissimili linguā, Sall. C. 6, 2: linguā utrāque, i. e. Greek and Latin, Hor. S. 1, 10, 23; so, auctores utriusque linguae, Quint. prooem. 1; 1, 1, 14: Mithridates, cui duas et viginti linguas notas fuisse, id. 11, 2, 50: haud rudis Graecae linguae, Curt. 5, 11, 4; 5, 4, 4; Nep. Milt. 3, 2: Syrus in Tiberim Orontes et linguam et mores vexit, Juv. 3, 63.—

b. Dialect, idiom, mode of speech (post-Aug.): illis non verborum modo, sed. linguarum etiam se inter differentium copia est. Quint. 12, 10, 34: Crassus quinque Graeci sermonis differentias sic tenuit, ut, qua quisque apud eum linguā postulasset, eadem jus sibi redditum ferret, id. 11, 2, 50: utar enim historicā linguā, Sen. Q. N. 1, 13, 3: si philosophorum linguā uti voluissem, id. ib. 2, 2, 4.—

3. Poet. of animals. the voice, note, song, bark, etc.: linguae volucrum, Verg. A. 3, 361; 10, 177: linguam praecludere (canis), Phaedr. 1, 22, 5.—

4. An utterance, expression: lingua secretior, a dark saying, Quint. 1, 1, 35.—

B. Of tongue-shaped things.

1. A plant, also called lingulaca, Plin. 24, 19, 108, 170.—

2. Lingua bubula, a plant, oxtongue, bugloss, Cato, R. R. 40; Plin. 17, 14, 24, 112.—

3. Lingua canina, Cels. 5, 27, 18 init.; and lingua canis, App. Herb. 96, the plant hound's-tongue, also called cynoglossos; q. v.—

4. A tongue of land: id promontorium, Cujus lingua in altum proicit, Pac. ap. Gell. 4, 17 fin.: lingua in altum mille passuum excurrens, Liv. 37, 31, 9; Weissenb. ad Liv. 25, 15, 12: eminet in altum lingua, in qua urbs sita est, Liv. 44, 11: tenuem producit in aequora linguam, Luc. 2, 614; cf.: lingua dicitur promontorii genus non excellentis sed molliter in planum devexi, Paul. ex Fest. p. 121 Müll.—

5. A spoonful, as a measure, Plin. 26, 11, 73, 119 (al. lingulis).—

6. The tongue or reed of a flute, Plin. 10, 29, 43, 84.—

7. The short arm of a lever: vectis lingua sub onus subdita, Vitr. 10, 8 (cf. ligula, VII.).