Libertas, libertâtis, f. g. opponitur Seruituti. Cic.Libertie: freedome. Semper fere in bonam partem accipitur. Castigata libertas.Stat.Maturior libertas, Vide MATVRVS.Otiosa libertas. Trebonius ad Ciceronem. Potior metallis libertas. Horat. Freedome is better than any treasure.Vegeta libertas nobilem animum alit.Senec. Abdicare se libertate, Vide ABDICO.Libertatem adimere & amittere.Cic.Asserere libertatem Reipub. Quint. To defend the libertle of the common weale.Capessere libertatem, Vide CAPESSO.Coalescit libertas.Tacit.Concedere libertatem, Vide CONCEDO.Confirmare aliquem libertati, Vide CONFIRMO.Detrudere libertatem aliquò.Senec.Dare libertatem alicui.To leaue to ones will and pleasure.Cic. Tabella dat eam libertatem, vt quod velint, faciant. Libertatem non eandem semper habuit.Cic.Inculcare atque tradere libertatem. Brutus Ciceroni. Libertatem istam largior populo, vt authoritate valeãt.Cic.Moriens libertas.Tacit.Libertie decaying.Obruere libertatem bello. Statius. To oppresse libettie with warre.Cœptatam libertatem omittere.Tacit.Effræna maris libertas prorumpit in arua. Claud. The vntuly tage of the sea bursteth ouer the bankes and drowneth the fieldes.Recipere libertatem.Cic.To recouer libertie.Retinere libertatem.Cic.To kepe his libertie.Tenere libertatem suam.Cic.Tueri libertatem. Lucan. Vindicare in libertatem.Cicer.To set at libertie: to deliuer out of bondage. Libertas & licentia, in malum.Cic. Vereor ne maiorem largiar ei libertatem ac licentiam. Libertas loquendi.Cic. Amo verecundiam, vel potius libertatem loquendi. Maxima libertas data est nobis.Ouid.Multa cum libertate notare aliquem. Horat.
Lewis and Short: Latin dictionary
lībertas (old form, loebertas; v. 1. liber init.), ātis, f. [1. liber], the state or condition of a freeman, a being free, freedom, liberty, freedom from restraint or obligation, free will, etc. I. In gen.: quid est enim libertas? potestas vivendi, ut velis, Cic. Par. 5, 1, 34: ne majorem largiar ei, qui contra dicturus est, libertatem et licentiam, id. Ac. 2, 10, 30: praecidere sibi libertatem vivendi, id. Verr. 2, 3, 1, 3: tabella dat populo eam libertatem, ut, quod velint, faciant, id. Planc. 6, 16: libertas in ridendo, in plorando, id. ib. 14, 33: omnium rerum impunitam libertatem tenere, id. de Or. 1, 52, 226: libertas est naturalis facultas ejus quod cuique facere libet, nisi si quid vi aut jure prohibetur, Just. Inst. 1, 3, 1.—With gen.: feminae omnium rerum libertatem desiderant, Liv. 34, 2fin: testamentorum, Quint. 3, 6, 84: verborum (with licentia figurarum), id. 10, 1, 28: dialogorum, id. 10, 5, 15: caeli,
the open air
, id. 10, 3, 22.—Poet. with inf sit modo libertas, quae velit ira, loqui, Prop. 1, 1, 28: nec mihi libertas imis freta tollere arenis, Val. Fl. 1, 601.—II. In partic. A.Civil freedom, liberty, opp. to slavery: Scaevae, servo Q. Crotonis, libertas data est, Cic. Rab. Perd. 11, 31: alicujus libertati parcere, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 206 Vahl.): omnes homines naturā libertati studere et condicionem servitutis odisse, Caes. B. G. 3, 10 fin.: patriam et libertatem perdidi, Plaut. Capt. 2, 2, 50: libertas paenulast tergo tuo, id. Most. 4, 2, 74: haruspex his promisit libertatem, id. Poen. 5, 4, 54: aliquem in libertatem asserere, Suet. Vit. 10: petitur puer in libertatem, id. Rhet. 1: libertatis condicio, Ulp. Fragm. 2, 3: favor libertatis, Gai. Inst. 1, 21; Paul. Sent. 2, 23, 2: libertatem dare, Gai. Inst. 2, 200: amittere, id. ib. 1, 160 sq.—(b). In plur. (anteand post-class.): tribus non conduci possim libertatibus, Quin, etc., Plaut. Cas. 2, 8, 70: pecunias et libertates servis et ante dono datas, Tac. A. 15, 55: in libertatibus dandis, Gai. Inst. 2, 228: libertatium conservandarum causa, Dig. 38, 1, 13, 1: lex (Fufia Caninia) cavet ut libertates servis testamento nominatim dentur, Ulp. Fragm. 1, 25.—2.Trop.: se in libertatem vindicare, Cic. de Or. 2, 33, 145; cf.: in libertatem vindicati, id. N. D. 1, 20, 56.—B.Political freedom, liberty, or independence of a people not under monarchical rule, or not subject to another people (opp. servitus and dominatus): aut exigendi reges non fuerunt: aut plebi re, non verbo danda libertas, Cic. Leg. 3, 10 fin.: aliae nationes servitutem pati possunt: populi Romani est propria libertas, id. Phil. 6, 7 fin.; cf. id. ib. 3, 11fin.: in optimatium dominatu vix particeps libertatis potest esse multitudo, id. Rep. 1, 27, 43: et a regum et a patrum dominatione solere in libertatem rem populi vindicari, etc., id. ib. 1, 32, 48: alicui eripere libertatem, id. ib. 1, 17, 28: in libertate permanere, Caes. B. G. 3, 8: libertatem accipere, recuperare, id. ib. 7, 1fin.: plus communi libertati tribuere, id. ib. 7, 37: per dolum ac proditionem prope libertas amissa est, Liv. 2, 3, 1: conditor Romanae libertatis, id. 8, 34.—C.The spirit of liberty, consciousness of freedom: dolor animi, innata libertas, prompta excellensque virtus, Cic. Sest. 41, 88: timefacta libertas, id. Off. 2, 7, 24.—D.Freedom of speech or thought, frankness, boldness, candor (mostly post-Aug.): hoc mihi libertas, hoc pia lingua dedit, Ov. H. 15, 68: vera de exitu ejus magna cum libertate ominatus est, Vell. 2, 71, 2: quae in aliis libertas est, in aliis licentia vocatur, Quint. 3, 8, 48: affectatores libertatis, id. 6, 2, 16; 10, 1, 94: antiqua comoedia facundissimae libertatis, id. 10, 1, 65: vox honestissimae libertatis, id. 11, 1, 37: libertas ingenii, Sall. J. 30, 3.—E.Freedom from taxation, exemption: aedium, Dig. 8, 6, 18.—F. Personified: Līber-tas, tatis, f., the goddess of Liberty, whose temple on the Aventine Hill was founded by the father of Tiberius Gracchus in the second Punic war; in the atrium of this temple the census-tables were preserved, Ov. F. 4, 624; Liv. 24, 17; 25, 7; 34, 44; 45, 15; Cic. Mil. 22, 59; id. Att. 4, 16, 14; id. N. D. 2, 23, 61. A statue of Libertas was erected by Clodius on the site of Cicero's house after it was pulled down, Cic. Att. 4, 2, 3.