Funus, funeris, pen. corr. neut. gen. Terent.Funeral exequies: solemnitie of burying: a dead corps. Funus, Mortem, aliquando figuificat.Virg.Death.Reipublicæ funus.Cic.The death and decay of the common weale.Solemnia funera.Tacit. Amplum funus, Vide AMPLVS.Ardentia funera.Stat.Atrum funus. Lucr. A corps couered with blacke.Crudeli funere extinctus. Vir. Dying a cruell death: cruelly taken away by death.Familiare funus.Cic.One of our housholde deade.Funestum.Cic.Immaturum. Quint. Vntimely death.Inhumatum. Lucan. Lachrymosa funera. Hor. Lamentabilia funera, Vide LAMENTOR.Maturo propior funeri. Horat. Nigh to death by course of nature.Miserandum funus. Lucan. Pitifull death.Modicum.Tacit. Perluctuosum. Cic.Plebeijfuneris area. Lucan. A beere, coffin, or chest, to bury a poore man in.Præclarum funus Pers. Profanatum. Stat.Suprema funera.Ouid. Tristia. Hor. Funus celebrare alicui. Pli. To celebrate ones funerall.Concelebrare funus, Vide CONCELEBRO.Conficere funera, Vide CONFICIO.Congerere funera, Vide CONGERO.Ad funus conueniunt amici ad exequias cohonestandas. Ci. Friendes come togither to set forth the solemnization of his funerall.Deducere funus, Vide DEDVCO.Mista senum ac iuuenum densantur funera. Hor. Sæua dare funera. Vir. Cruelly to kil: to murder cruelly.Dare operam funeri.Cicer.To help to set out ones funeral.Acerbissimum viuo, videntíque funus ducere. Ci. Most cruelly to make ones funerall euen while he is aline.Dotari funeribus.Ouid.To be honou rably buried.Funere elatus, id est, cum pompa exequiarum.Carried solÊly to buriall.Funere elara Respub.Cic.The common weale, as cleane perished, borne to burial.Expers funeris. Lucr. Immortall.Facere funus alicui.Cic.Amplum funus facere. Seruius Ciceroni. To make a solemne and sumptuous funerall.Funus facere prandio alicuius. Pla. To eate vp ones dinner.Egregiè factum funus. Hor. Indicere funus Reipublicæ, Vide INDICO.Inducere funus.Cic.Instare funeri, Vide INSTO.Instautare funus alicui.Virg. Vide INSTAVRO. Locare funus, Vide LOCVS.Maturare funus, Vide MATVRVS.Acerbo mersit funere.Virg.Cruelly killed him.Funera pati. Virgil. Plangere funera alicuius.Stat.Author funeris tibi sum.Ouid.I am cause of thy death.Causa funeris tibi fui.Virg.Soluere iusta paterno funeri. Ci. To kepe suneral obsequies in solemnizing his fathers buriall.Animam tradere funeri. Sen. In funus venire.Cic.To come to the buriall of one dead.
Lewis and Short: Latin dictionary
fūnus, ĕris, n. [Sanscr. dhū-mas, smoke; v. fumus], a funeral procession, funeral rites, burial, funeral, usually with reference to the burning of the body; cf.: funus est jam ardens cadaver; quod dum portatur, exsequias dicimus; crematum, reliquias; conditum jam, sepulcrum, Serv. ad Verg. A. 2, 539 (freq. and class.). I.Lit.: funus, quo amici conveniunt ad exsequias cohonestandas, Cic. Quint. 15, 50; cf.: mater exsequias illius funeris prosecuta, id. Clu. 71, 201: funus innumeris exsequiis celebratum, Plin. 10, 43, 60, 122: mercedem funeris ac sepulturae constituere, Cic. Verr. 2, 5, 51, 134: maeror funeris, id. Lael. 3, 11: cui acerbissimum funus ducitur, id. Quint. 15, 50; cf.: funus triumphali portā ducendum, Suet. Aug. 100: facere filio, Cic. Clu. 9, 28: celebrare, Liv. 8, 10, 10: ornare, Cic. Rep. 6, 2; Suet. Aug. 100: paterno funeri omnia justa solvere, Cic. Rosc. Am. 8, 23: funeri operam dare, id. Att. 15, 1, B, 1: venire in funus, id. ib.: pro ea copia quae Athenis erat, funus ei (Marcello) satis amplum faciendum curavi, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 12, 3: funus militare alicui facere, Liv. 3, 43, 7; cf.: prodire (alicui) in funus, Ter. And. 1, 1, 88; Varr. R. R. 1, 69, 2: funere efferri, Cic. de Or. 2, 55, 225; Suet. Ner. 9; 30; 33: praetereunte funere, id. Tib. 57: corpus crematum publico funere, id. ib. 75: nec te in tua funera mater Produxi (= funus tuum duxi), Verg. A. 9, 486: funus imagines Ducant triumphales tuum, i. e.
be borne at the head of the procession
, Hor. Epod. 8, 11: sub ipsum funus, id. C. 2, 18, 18: statim a funere, Suet. Caes. 85.—Comically: fecisti funus med absente prandio: Cur ausu's facere, quoi ego adaeque heres eram? have buried, i. e. devoured it, Plaut. Men. 3, 2, 27.—In plur.: funera agitant, exsequia ititant, Naev. 3, 9: nemo me lacrumis decoret, nec funera fletu Faxit, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 15, 34, and de Sen. 20, 73 (Epigr. 3, p. 162 Vahl.); poetically imitated by Cicero: linquamus amicis Maerorem, ut celebrent funera cum gemitu, Cic. poët. Tusc. 1, 49, 117: cum senatus auctoritatem suam in virorum fortium funeribus ornamentisque ostenderit, id. Phil. 9, 7, 16: edictum, quod de funeribus habeant (aediles curules), id. ib.17: tristia, Hor. Ep. 2, 2, 74: tria si concurrant foro, id. S. 1, 6, 43: justa reddere alicui, Plin. 10, 2, 2, 4; Sil. 2, 184.—B.Transf.1.A dead body, corpse, =cadaver (poet.): haeccine parva meum funus arena teget?Prop. 1, 17, 8: lacerum, Verg. A. 9, 491.—In plur., of a corpse, Val. Fl. 3, 298: mixta senum ac juvenum densentur funera, Hor. C. 1, 28, 19; of the manes of the departed: cum semel infernas intrarunt funera leges, Prop. 4 (5), 11, 3.—2.Death, esp. violent death, murder (mostly poet.): maturo propior ... funeri, Hor. C. 3, 15, 4: vicinum funus ut aegros Exanimat, id. S. 1, 4, 126: exstinctum Nymphae crudeli funere Daphnin Flebant, Verg. E. 5, 20: (quos) Abstulit atra dies, et funere mersit acerbo, id. A. 6, 429: qui patrios foedasti funere vultus,
with murder
, id. ib. 2, 539.—Freq. in plur.: quae funera Turnus Ediderit, Verg. A. 9, 526; cf. id. ib. 10, 602; Hor. C. 1, 15, 10; 4, 14, 49; once in Cic., acc. to Nonius: ut vix hominum acerbis funeribus satietur, Cic. Fragm. ap. Non. 300, 26 (id. Rep. 2, 41 Mos.).—II.Trop., destruction, ruin, fall (rare but class.): vir summā eloquentiā dixit graviter, casum illum meum funus esse rei publicae, sed funus justum et indictum, Cic. Prov. Cons. 19, 45: dum Capitolio Regina (Cleopatra) dementes ruinas Funus et imperio parabat, Hor. C. 1, 37, 8. —In plur.: sub lacrimosa Trojae Funera, Hor. C. 1, 8, 15: pro dira pudoris funera, Luc. 4, 231.—Also concr. of persons plotting destruction: Gabinium et Pisonem, duo rei publicae portenta ac paene funera, Cic. Prov. Cons. 1, 2.