To make plaine: to declare: to make manifest: to expound. Docere & explanare. Cic. Ille omnia tibi explanabit. Cic. Quod non intelligitur explanare. Cic. Apertius aliquid explanare. Cic. Diligentius aliquid explanare. Cic. Maximè rem aliquam explanare. Cic. Rem obscuram explanare interpretando. Cic. Vim legis explanare. Cic. Explanare verba. Plin. iun. To prouounce wordes distinctly and leasurely.

I. Lit., to flatten or spread out: suberi cortex in denos pedes undique explanatus, Plin. 16, 8, 13, 34.—

II. Trop., of speech, to make plain or clear, to explain (class.: syn.: explico, expono, interpretor): qualis differentia sit honesti et decori, facilius intelligi quam explanari potest, Cic. Off. 1, 27, 94; cf. Quint. 5, 10, 4: rem latentem explicare definiendo, obscuram explanare interpretando, etc., Cic. Brut. 42, 152: explanare apertiusque dicere aliquid, id. Fin. 2, 19, 60: docere et explanare, id. Off. 1, 28, 101: aliquid conjecturā, id. de Or. 2, 69, 280: rem, id. Or. 24, 80: quem amicum tuum ais fuisse istum, explana mihi, Ter. Ph. 2, 3, 33: de cujus hominis moribus pauca prius explananda sunt, quam initium narrandi faciam, Sall. C. 4, 5.—Pass. impers.: juxta quod flumen, aut ubi fuerit, non satis explanatur, Plin. 6, 23, 26, 97.—

2. To utter distinctly: et ille juravit, expressit, explanavitque verba, quibus, etc., Plin. Pan. 64, 3.—Hence, explānātus, a, um, P. a. (acc. to II.), plain, distinct (rare): claritas in voce, in lingua etiam explanata vocum impressio, i. e. an articulate pronunciation, Cic. Ac. 1, 5, 19: parum explanatis vocibus sermo praeruptus, Sen. de Ira, 1, 1, 4.—Adv. ex-plānāte, plainly, clearly, distinctly: scriptum, Gell. 16, 8, 3.—Comp.: ut definire rem cum explanatius, tum etiam uberius (opp. presse et anguste), Cic. Or. 33, 117.