Damno, as, âre. Quintil.To condenine: to reprooue: to blame: to cast.Aciem damnare, Vide ACIES.Artes damnare. Sil. To blame and reprehend.Damuare reos.Ouid.In vno facto damnandus.Ouid.In one act to be blamed. Damuatur in rotum hæc herba. Plin. This herbe is quite reiected and condenmed. Damnare, genitiuo aliquando iungitur, aliquando Ablatiuo: quando autem genitiuo, subintelligitur ferè ablatiuus crimine vel scelere aut simile.Ambitus damnari.Cic.Forti & pro socio damnatum esse.Cic.Damnare tempora infœlicitatis. Quint. To blame or accuse the time as vnhappy.Iniuriarum.Cic.To condemne of a trespasie.Maiestatis.Cic.To condemne of treason.Damnare aliquem præuaricationis.Plin. iun.Damnari rei capitalis. Cice. To be condemued of a deadly offence.Sceleris aliquem damnare. Ci. To condemne one to haue done a naughty act.Damnatus sordium iudex aut magistrarus.Plin. iun.A iudge or officer condemned to haue taken bribes.Stulcitiæ damnare aliquem.Cic.To condemne of folly.Nec enim nos tarditatis natura damuauit. Qui. Nature hath not condemned vs to be heauy and dul of spirit.Iungitur etiam genitiuo significanti pœnam: vt, Damnari octupli. Cicero. To bee condemned to pay eight times so much.Damnatus longi laboris. Hor. To be cõdemned to long labor or trauaile. Ablatiuo.Cic. vt, Is eo crimine damnaretur. Nomine sceleris coniurationísque damnari.Cic.To bee condemned to haue conspired against the common weale.De vi damnatus est.Cic.De pecunijs repetundis damnari.Cicer.To be condemned of extortion.De maiestate damnatum esse.Cic.Damnare de suspicionibus. Vlpian. To condeme by suspitions.Ablatiuo etiam pœnæ: vt damnari capite. Ci. To be condemned to dy. Caput damnare orco. Vir. To appoint to death. Quem modò damnauit ad recuperatores. Plin. Damnatiad pœnam erant. Pli. iu. They were condemned to punishmeut.Damnari in opus vel in ludum.Plin. iun.To be condemned to worke in mynes, or to fight with wild beasts in common fightes.Damnatus in metallum. Plin. iu. To be condemned to labour in mynes.Partem damnatur in vnam.Ouid.He is punished in one part of his body, speaking of Midas. Iudicio damnari.Cic. Turpi iudicio damnari. Ci. Primis sententijs damnatum esse.Cic.Per arbitrum damnari.Cic.Damnare fastidio aliquíd. Plin. To reiect a thing beeing full and weary of itDamnare odio. Sen. By hatred to resect and disalow. Additur interdum datiuus significans personam, quæ in causa vincit. Seneca. Sic debitori creditor sæpe damnatur. The creditour is cast or condemned in his snit against % debter. Damnari indicta causa dicuntur, qui ad iudiciÛ vocati non affuerunt, absentésque sententiam passi sunt. Curt. Ci. To be cast or condemned absent, not brought in place to aunswere for himselfe.Damnari inauditum, Vide INAVDIO. Damnari votorum vel votis. Vir. Li. To haue the thing that we wished for at gods hand, and thereby become bound to performe such vowes as in our necessity we made to hym, if we obrained one desire: By hauing our request to beco bound to perfourme our vowe made. Damnare, pro Reu peragere. Plin. By pleading to condÊn one and manifestly shew him to bee guiltye. Tributis damnare. Tac. To make tributary: to condemne to pay tribute.Multos pecuarios damnatunt.Liu.They set fines or amercements vpon them.Damntus, pen. prod. Participium. Condemned: cast: reproued:bound to a thing. vt, damnatus morti. Lucr. CondÊned to die.Caput damnatum. Lucan. Falso crimine mortis damnatus.Virg.Causa propè conuicta & damnata.Cic.
Damnum, damni, n. g. Harme: hurt: domage: losse.Nisi eò ad mercatum veniam, damnum maximum est. Ter. It wil turne me to great losse or hinderance.Nihil damni erit ex tempestate. Cat. The tempest shall bring no daunger or hurt, or shal nothing hurt it.Damna & detrimenta.Cic.Iactura atque damnum.Cic. Damni iniuria. Cic.Acerba damna. Claud. Fatalia damna. Oui. Flebile damnum. Claud. Gemina damna. Claud. Grauius damnum.Ouid.Infestum damnum. Caius. Domage imminent, or feared to come.Damni infecti promittere.Cic. Vide Infectus, adiectinum. Damni infecti cauere alicui. Pau. To put one in surety that if any domage come he wil pay it or make it good.Leue.Ouid. Reparabile. Ouid.Quæstuosum damnum.Cic.Speciosum.Ouid.A losse or domage hauing a faire shewe of profit.Tenue. Claud. Turpia damna. Claud. Damnis accedere. Oui. To be added to our losses: to bee as inerease of our losses.Pudor accedit in damna.Ouid.Addere flagitio damnum. Hor. Damno auctus. Ter. That hath receined domage or hurt.Certare damnis, Vide CERTO.Coercere damno aliquem. C. To restraine with punishment.Cogere damno aliquem.Cic.Contrahere damnum in re aliqua.Cic.To haue or get losse or domage in a thing.Dissoluta & compensata damna.Cic.Damnum dare. Ter. To hurt: to doe harme to.Facere damnum.Cic.To leese: to haue losse.Magnum damnum factum est in Seruro.Cic.I haue a great losse by Seruius death.Damni nihil facis. Cice. Thou leesest nothing, or thou hast no losse.Ferre damnum cum pudore.Ouid.To receiue both harme & shame.Gubernare damna belli. Sil. Leuare damna. Ouid.Pensare damnum. Claud. To recompence the lesse or harme.Plangere damna.Stat.Materiam præbere damno. Oui. To giue occasion of harme.Rependere damna. Oui. To recompence or make satistaction for harmes.Resarcire damna.Cic. Idem. Damno esse. Plin. To be domageable: to hurt.
Lewis and Short: Latin dictionary
damno (in vulg. lang. and late Lat. sometimes dampno), āvi, ātum, 1, v. a. [damnum]. I. Gen., to occasion loss or damage to, to harm, damage = damno afficere: pauperibus parcere, divites damnare atque domare, Plaut. Trin. 4, 1, 10.— II. Esp. [cf. damnum, II.] a judicial t. t., to condemn, doom, sentence one to any punishment = condemno, v. Cic. Or. 49, 166 (opp. to absolvere, liberare, dimittere; cf. also condemno, culpo, improbo; common and classical).—Constr. with acc. of person, either alone or with gen., abl., de, in, ad, etc., of the crime and punishment: damnatur aliquis crimine vel judicio, sed sceleris, parricidii, etc., Lachm. ad Lucr. 2, p. 273 sq.; cf. Munro, ad Lucr. 4, 1183: Zumpt, Gr. 446 sq.; Roby, Gr. 1199 sq. (a). With acc. pers. alone: ergo ille damnatus est: neque solum primis sententiis, quibus tantum statuebant judices, damnarent an absolverent, sed etiam illis, etc., Cic. de Or. 1, 54, 231; id. Rosc. Am. 39, 114: censoris judicium nihil fere damnato nisi ruborem affert, id. Rep. 4, 6 (fragm. ap. Non. 24, 9): ego accusavi, vos damnastis, Dom. Afer ap. Quint. 5, 10, 79 et saep. —Transf., of things: causa judicata atque damnata, Cic. Rab. perd. 4; id. Clu. 3.—(b). With acc. pers. and gen. (criminis or poenae): ambitus damnati, Caes. B. C. 3, 1, 4; Cic. Brut. 48 fin.: furti, id. Flacc. 18, 43: injuriarum, id. Verr. 2, 5, 41 fin.: majestatis, id. Phil. 1, 9, 23: peculatus, id. Verr. 1, 13, 39: rei capitalis, id. de Sen. 12, 42; sceleris conjurationisque, id. Verr. 2, 5, 5 Zumpt N. cr., et saep.: capitis, Caes. B. C. 3, 83, 4; 3, 110, 4: octupli, Cic. Verr. 2, 3, 11, 28: absentem capitalis poenae, Liv. 42, 43, 9; cf.: crimine falso damnari mortis, Verg. A. 6, 430.—(g). With abl.: ut is eo crimine damnaretur, Cic. Verr. 2, 4, 45; so, capite, id. Tusc. 1, 22 al.: morte, Sen. Herc. Oet. 888: tertiā parte agri, Liv. 10, 1, 3: pecuniā, Just. 8, 1, 7; cf.: Milo Clodio interfecto eo nomine erat damnatus,
on that account
, Caes. B. C. 3, 21, 4; morti (abl.) damnare, Liv. 4, 37, 6, v. Weissenb. ad loc.—(d). With de: de majestate damnatus, Cic. Verr. 1, 13, 39: de vi et de majestate, id. Phil. 1, 9: de vi publica, Tac. A. 4, 13 al.; cf. quibus de causis damnati, Val. Max. 8, 1 init.—(e) With in or ad: nec in metallum damnabuntur, nec in opus publicum, vel ad bestias, Dig. 49, 18, 3: ad mortem, Tac. A. 16, 21; ad extremum supplicium, id. ib. 6, 38: Suet. Cal. 27; id. Ner. 31.— (z) With ut, Tac. A. 2, 67.—(h) With quod: Athenienses Socratem damnaverunt quod novam religionem introducere videbatur, Val. Max. 1, 1, 7, ext. 7: Baebius est damnatus, quod milites praebuisset, etc., Liv. 45, 31, 2.—(q) With cur: damnabantur cur jocati essent, Spart. Sev. 14, 13.B.Transf.1.To bind or oblige one's heir by last will and testament to the performance of any act.—Constr. with ut, ne, or the inf.: si damnaverit heredem suum, ut, etc., Dig. 12, 6, 26; with ne, ib. 8, 4, 16; with inf.: heredem dare, etc., ib. 30, 12: Hor. S. 2, 3, 86.2. In a non-legal sense, to condemn, censure, judge: (with acc. pers. and gen. or abl.) aliquem summae stultitiae, Cic. Part. 38, 134: damnatus longi Sisyphus laboris, Hor. Od. 2, 14, 19: stultitiaeque ibi se damnet (amator), Lucr. 4, 1179: damnare aliquem voti (poet. and late Lat., voto, votis), to condemn one to fulfil his vow, i. e. by granting his prayer (not in Cic.): damnabis tu quoque votis, Verg. E. 5, 80, Serv. and Heyne: voto, Sisenn. ap. Non. 277, 11: voti, Liv. 10, 37 fin.; 27, 45: voto damnatus, Hyg. Astr. 2, 24; Lact. Fab. 10, 8 (cf.: voti, Titin. and Turpil. ap. Non. 277, 6 and 10; Titin. Fr. 153; Turpil. Fr. 128 Ribb.): morti, Lucr. 6, 1231; cf.: Stygio caput damnaverat Orco, Verg. A. 4, 699: damnati turis acervi,
devoted to the gods below
, Stat. S. 2, 21 et saep.; cf. also: quem damnet (sc. leto) labor, Verg. A. 12, 727 Heyne: damnare eum Senecam et invisum quoque habere,
to condemn, censure, disapprove
, Quint. 10, 1, 125: videntur magnopere damnandi, qui, etc., id. 5, 1, 2: debitori suo creditor saepe damnatur, Sen. Ben. 6, 4, 4.—Of inanimate objects, to condemn, reject: ne damnent quae non intelligunt, id. 10, 1, 26; cf. id. 10, 4, 2; 11, 3, 70 et saep.—Part. fut. pass. as subst.: quem non puduisset damnanda committere, Plin. Ep. 3, 9, 5.II. Of the plaintiff, to seek or effect a person's condemnation (rare): quem ad recuperatores modo damnavit Plesidippus, Plaut. Rud. 5, 1, 2; Varr. R. R. 2, 2, 6: Verrem, quem M. Cicero damnaverat, Plin. 34, 2, 3, 6; Liv. 7, 16, 9; cf. condemno, no. II., and condemnator, no. II.—Hence,damnātus, a, um, P. a.I. Prop., condemned: dicet damnatas ignea testa manus, Prop. 5, 7, 38.—II.Meton.(effectus pro causa), reprobate, criminal: quis te miserior? quis te damnatior?Cic. Pis. 40: damnati lingua vocem habet, vim non habet, Pub. Syr. 142 (Ribb.).—B.Hateful, wretched: damnatae noctes, Prop. 4, 12 (5, 11 M.), 15.