[This is a MPIWG MPDL language technology service] |
WordInfo
Morphology- Lemmata
Forms: αἰτιῶν (data provider: perseus), αἰτία (data provider: perseus), αἰτίαι (data provider: perseus), αἰτίαιν (data provider: perseus), αἰτίαισ (data provider: perseus), αἰτίαν (data provider: perseus), αἰτίασ (data provider: perseus), αἰτίη (data provider: perseus), αἰτίην (data provider: perseus), αἰτίησ (data provider: perseus), αἰτίᾱ (data provider: perseus), αἰτίᾱν (data provider: perseus), αἰτίᾱσ (data provider: perseus), αἰτίᾳ (data provider: perseus), αἰτίᾶ (data provider: perseus), αἰτίῃ (data provider: perseus)
Forms: αἰτιωτάτην (data provider: perseus), αἰτιωτάτοισ (data provider: perseus), αἰτιωτάτου (data provider: perseus), αἰτιωτάτουσ (data provider: perseus), αἰτιωτάτῃ (data provider: perseus), αἰτιωτέρουσ (data provider: perseus), αἰτιώτατοι (data provider: perseus), αἰτιώτατον (data provider: perseus), αἰτιώτατοσ (data provider: perseus), αἰτιώτεροι (data provider: perseus), αἰτιώτερον (data provider: perseus), αἰτιώτεροσ (data provider: perseus), αἰτία (data provider: perseus), αἰτίαι (data provider: perseus), αἰτίαιν (data provider: perseus), αἰτίαισ (data provider: perseus), αἰτίαν (data provider: perseus), αἰτίασ (data provider: perseus), αἰτίη (data provider: perseus), αἰτίην (data provider: perseus), αἰτίησ (data provider: perseus), αἰτίοιν (data provider: perseus), αἰτίοισ (data provider: perseus), αἰτίου (data provider: perseus), αἰτίουσ (data provider: perseus), αἰτίων (data provider: perseus), αἰτίᾱ (data provider: perseus), αἰτίᾱν (data provider: perseus), αἰτίᾱσ (data provider: perseus), αἰτίᾳ (data provider: perseus), αἰτίᾶ (data provider: perseus), αἰτίῃ (data provider: perseus), αἰτίῳ (data provider: perseus), αἴτι' (data provider: perseus), αἴτια (data provider: perseus), αἴτιαι (data provider: perseus), αἴτιαί (data provider: donatus-sup), αἴτιε (data provider: donatus-sup), αἴτιοι (data provider: perseus), αἴτιον (data provider: perseus), αἴτιοσ (data provider: perseus), αἴτιοί (data provider: donatus-sup), αἴτιά (data provider: donatus-sup), αἴτιόν (data provider: donatus-sup), αἴτιόσ (data provider: donatus-sup), τᾄτιον (data provider: perseus)
Dictionary- Autenrieth: A Homeric lexicon
- Bonitz: Index Aristotelicus
- αἰτία, τὸ αἴτιον. α. αἴτια, dist σημεῖα, συμπτώματα μτ1.462 b27. τὸ καθὸ ἰσαχῶς καὶ τὸ αἴτιον ὑπάρξει Μδ18. 1022a20. αἰτία, syn et dist ἀρχή, v ἀρχή 3, est enim ἡ ἀρχὴπρώτη τῶν αἰτίων Γα7. 324 a27, ἔστιν ἀρχή τις καὶ οὐκ ἄπειρατὰ αἴτια Μα2. 994 a1. τὰ ἐξ ἀρχῆς αἴτια MA3. 983 a24.ἡ πρώτη αἰτία, τὰ πρῶτα αἴτια Φβ3. 194 b20. α1. 184 a13.Μγ1. 1003 a31. μα2. 339 a24. 1. 338 a20. Ζγδ1. 765 b6.τὰ πρῶτα καὶ τὰ αἴτια MA2. 982 b2. τὸ αἴτιον πρότερον οὗαἴτιον Αδ16. 98 b17. αἱ ἀκρόταται αἰτίαι, τὸ αἴτιον τὸ ἀκρό-τατον Μγ1. 1003 a27. Φβ3. 195 b22. αἰτία, coni syn στοι-χεῖον ψα2. 405 b17 cf ἀρχή 3, sed dist στοιχεῖα μὲν τρία,αἰτίαι δὲ καὶ ἀρχαὶ τέτταρες Μλ4. 1070 b26, 24. (τέτταραδιώρισται αἴτια τῶν στοιχείων, int θερμὸν ψυχρὸν ὑγρὸνξηρόν μδ1. 373 b10). ὁρᾶν μηδεμίαν αἰτίαν εὔλογον μτ1.462 b19, 24. διά τιν̓ αἰτίαν εὔλογον Ζμβ17. 660 b16. ἀπο-δοῦναι τὴν αἰτίαν Ζγε1. 779 b21. οὐ μικρὸν ἔργον τὸ ἀπ̓ἐκείνης τῆς ἀρχῆς τὴν αἰτίαν συναγαγεῖν Ζγδ1. 764 a28.πόρρωθεν ἅπτεσθαι τῆς αἰτίας Ζγδ1. 765 b5. -- b. causarumgenera Ar distinguit quatuor, causam materialem (ἡ ὕλη, ἡὕλη καὶ τὸ ὑποκείμενον, ἐξ οὗ γίγνεται), formalem (τὸ ε̣δος, τίἐστι, τὸ τί ἦν εἶναι, ἡ οὐσία καὶ τὸ τί ἦν εἶναι, ὁ λόγος ὁ τοῦ τί ἦνεἶναι, εἶδος καὶ λόγος, ὁ λόγοσ), motricem (τὸ κινοῦν, τὸ κινῆσαν,τί πρῶτον ἐκίνησε, ὅθεν ἡ κίνησις, ὅθεν ἡ ἀρχὴ τῆς κινήσεως,τῆς μεταβολῆσ), finalem (τὸ τέλος, τίνος ἕνεκα, τὸ οὗ ἕνεκα,τὸ οὗ ἕνεκα καὶ τἀγαθόν) Φβ3. 194 b23-195 a3. 7. 198 a16-22.γ7. 207 b34. δ1. 209 a20. υ2. 455 b14. Ζγα1. 715 a4. ε1.778 b8-10. Αδ11. 94 a21-23. MA3. 983 a26-32. δ1. 1013a16. 2. 1013 a24-b3, 16. η4. 1044 a33 sqq. λ4. 1070 b26.πῶς τοῦ αὐτοῦ πολλά ἐστιν αἴτια Φβ3. 195 a5-26. Μδ2.1013 b4-28. β2. 996 b6. πότερον μιᾶς ἐπιστήμης θεωρῆσαιπάντα τὰ γένη τῶν αἰτίων Μβ2. 996 a20. αἴτια ἐνυπάρχοντα,ἐν αὐτῷ, ἐντόσ, opp ἔξω, ἐκτός Φβ5. 197 a2. 6. 197 b36.Μλ4. 1070 b22. τὰ μὲν κινοῦντα αἴτια ὡς προγεγενημέναὄντα, τὰ δ̓ ὡς ὁ λόγος ἅμα Μλ3. 1070 a21. αἴτια τρία(ὕλη, εἶδος, στέρησισ) Μλ4. 1070 b32. τὰ τρία (εἶδος, κι-νοῦν, οὗ ἕνεκα) ἔρχεται εἰς [τὸ] ἓν πολλάκις Φβ7. 198 a24 sqq.cf ψβ4. 415 b9. Ζγα1. 715 a6. β1. 732 a4. ἡ αἰτία ἡ κι-νοῦσα πρώτη, ᾗ ὁ λόγος ὑπάρχει καὶ τὸ εἶδος τῆς ὕλης Ζγβ1.732 a4. πλείους αἰτίαι περὶ τὴν γένεσιν τὴν φυσικήν, οἷον ἥ τεοὗ ἕνεκα καὶ ἡ ὅθεν ἡ ἀρχὴ τῆς κινήσεως Ζμα1. 639 b11. --causa materialis; ἡ ἐν ὕλης εἴδει αὶτία MA3. 984 a17. αἴτιονὡς ὕλη μα4. 342 a28. -- causa motrix: μα2. 339 a24, 31.ἡ κινοῦσα, ἡ κινητικὴ αἰτία Ζγβ1. 732 a4. ε8. 789 b20. ἡπρώτη καὶ ἀρχαιόγονος αἰτία κ6. 399 a26. τὸ αἴτιον καὶ ποιη-τικόν, opp ἡ ὕλη ψγ5. 430 a12. τὰ κατὰ κίνησιν αἴτια ἀνά-παλιν τοῖς τελικοῖς Αδ11. 94 b23. τὸ πρῶτον αἴτιον, ὃ ἐντῆ εὑρέσει ἔσχατόν ἐστιν Ηγ5. 1112 b19. -- causa forma-lis: Μζ17. 1041 a28. τὰ ὡς λόγος αἴτια Μλ3. 1070 a22.παραλείπουσι τὴν κυριωτέραν αἰτίαν, ἐξαιροῦσι γὰρ τὸ τί ἦνεἶναι καὶ τὴν μορφήν Γβ9. 335 b35. -- causa finalis: αἰτίααἰτίασιστοῦ εὖ MA6. 988 a14. τὸ αἴτιον τοῦ καλῶς καὶ ὀρθῶς ψα2.404 b2. διὰ τὸ βέλτιον καὶ τὴν αἰτίαν τὴν ἕνεκά τινος Ζγβ1.731 b23. δ3. 767 b14, opp ἡ ἐξ ἀνάγκης αἰτία Ζγε8. 789b19. δ8. 776 a25 cf ἀνάγκη. ὡς ἐξ ἀνάγκης γιγνομένωνεἰς τὴν ὕλην καὶ τὴν κινήσασαν ἀρχὴν ἀνακτέον τὰς αἰτίασΖγε1. 778 b1. cf 8. 789 b3. -- c. αἴτια δοκοῦσιν εἶναι φύσισκαὶ ἀνάγκη καὶ τύχη, ἔτι δὲ νοῦς καὶ πᾶν τὸ δἰ ἀνθρώπου Ηγ5.1112 a31. αἰτίαι φυσικαί πο4. 1448 b4. δόξειεν ἂν φυσι-κώτερον εἶναι τὸ αἴτιον Ηι7. 1167 b29. φύσει, ὅσων ἡ αἰτίαἐν αὐτοῖς καὶ τεταγμένη Ρα10. 1369 a35. τὸ καθ̓ αὑτὸ ὂναἴτιον πρότερον τοῦ καθ̓ ἕτερον Φθ5. 257 a30. αἴτιον καθ̓αὑτό, opp κατὰ συμβεβηκός Φβ5. 196 b25. 6. 198 a9. Μν8.1065 a30. αἴτια λεγόμενα ὡς συμβεβηκός Φβ3. 195 a32-b3.Μδ2. 1013 b34 - 1014 a6. τῶν κατὰ συμβεβηκὸς καὶ τὸ αἴ-τιον κατὰ συμβεβηκός Με2. 1027 a8. κ8. 1065 a6. δ30.1025 a24. τῶν ἀπὸ τύχης ἡ αἰτία ἀόριστος Ρα10. 1369 a33.αἱ αἰτίαι τῶν συμβεβηκότων ταῖς οὐσίαις ψα1. 402 b18. τὰαἴτια πῶς λέγεται προτέρως καὶ ὑστέρως Φβ3. 195 a29-32.Μδ2. 1013 b31-34. τὰ ἐγγύτατα Μη4. 1044 b2. αἴτια ὡσδυνάμενα, ὡς ἐνεργοῦντα Φβ3. 195 b3-6. Μδ2. 1014 a7-10.τὰ αὐτὰ αἴτια τοῖς αὐτοῖς, τἀναντία αἴτια τῶν ἐναντίωνΟβ13. 259 a29. μδ7. 384 b3. 6. 383 b16, a8. αἴτια ἀλλή-λων πῶς Φβ3. 195 a8-10. Μδ2. 1013 b9-11. cf Αδ 16. 98b17. -- d. αἰτία, causa cognoscendi, cf ἀρχή 2. διὰ τὰσεἰρημένας αἰτίας Πδ 10. 1295 a24. οὐκ ἀπαιτητέον τὴν αἰτίαν ἐνἅπασιν ὁμοίως Ηα 7. 1098a33. ταύτην οἰητέον εἶναι ἱκανὴν αἰτίανΓα3. 318 a27. εἷς λόγος καὶ μία αἰτία ἐπὶ πάντων Μζ17.1041 a17. ἡ αἰτία καὶ τὸ διὰ τί Ρβ21. 1394 a30. τὰ ἀνώ-τερον αἴτια, syn μὴ αἰτιατά Αγ9. 76 a19. οὐκ ἐνδέχεται αἴτιαεἶναι ἀλλήλων Αδ16. 98 b17. αἴτια τοῦ συμπεράσματος,γνωριμώτερα, πρότερα Αγ2. 71 b22 sqq. αἴτιον τὸ μέσον Αδ2.90 a7. αἱ αἰτίαι πᾶσαι διὰ τοῦ μέσου δείκνυνται Αδ11. οὗαἴτιον τὸ μέσον, dist ᾧ αἴτιον τὸ μέσον Αδ12. 95 a22. 17.99 a5 Wz, 17, 31. 18. 99 b11. παραλογισμοὶ παρὰ τὸ μὴαἴτιον ὡς αἴτιον τι5. 167 b21-36. 6. 168 b22-26. -- e. αἰτίαsensu iudiciali. οἱ ἐν αἰτίᾳ f 385. 1542 a23, 40. οἱ τὴν αἰ-τιαν ἐπενεγκόντες ρ30. 1437 a9 (ἐπ̓ αἰτίᾳ μοιχείας, ἐκ γα-μικῆς αἰτίας Πε6. 1306 a38, 34). τὴν αἰτίαν εἰς τὴν τύχηνἀναφέρειν ρ30. 1437 b23. εἴ τις αἰτίαν ἔχει κακοῦν τοὺς γο-νέασ f 381. 1541 b16. ἐὰν ἄπιστα ἦ ἢ ἐὰν ἄλλος αἰτίαν ἔχηΡγ17. 1417 b34. -- f. αἰτίαν ἔχει (i e dicitur, fertur) πρό-τερον Ἑρμότιμος εἰπεῖν MA3. 984 b19 Bz.
- αἴτιος. ὁ δῆμος αἴτιος γενόμενος τῆς νίκησ sim Πε4. 1304 a27,22, 34. δ4. 1292 a23. αἴτιοι οἱ ὀρθῶς κείμενοι νόμοι Πβ4.ἄκανθα1262 b5. τοῦ μὴ γίνεσθαι πολλοὺς αἴτιος ἡ κίνησις μα7. 345a6. -- τὸ αἴτιον i q ἡ αἰτία, v h v -- αἰτιώτερον τὸκαθόλου Αγ24. 85 b24. τὸ πρότερον αἰτιώτερον τοῦ κινεῖσθαιτοῦ ἐχομένου Φθ5. 257 b16.
- Liddell-Scott-Jones: A Greek-English lexicon
- αἰτί-α, ἡ,
responsibility
, mostly in bad sense, guilt, blame
, or the imputation thereof, i.e. accusation
, first in Pi.O.1.35 and Hdt., v. infr. (Hom. uses αἴτιοσ):—
Phrases: αἰτίαν ἔχειν bear responsibility for
, τινόσ A.Eu.579, S.Ant.1312; but usu. to be accused
, τινόσ of
a crime, φόνου Hdt.5.70: c. inf., Ar.V.506; foll. by ὡς .., Pl.Ap.38c; by ὡσ c. part., Id.Phdr.249d; ὑπό τινοσ by
some one, A.Eu.99, Pl. R.565b: reversely, αἰτία ἔχει τινά Hdt.5.70,71; αἰ. φεύγειν τινόσ S.Ph.1404; ἐν αἰτίᾳ εἶναι or γίγνεσθαι, Hp.Art.67, X.Mem.2.8.6; αἰτίαν ὑπέχειν lie under a charge
, Pl.Ap.33b, X.Cyr.6.3.16; ὑπομεῖναι Aeschin.3.139; φέρεσθαι Th.2.60; λαβεῖν ἀπό τινοσ ib.18; αἰτίαις ἐνέχεσθαι Pl.Cri.52a; αἰτίαις περιπίπτειν Lys.7.1; εἰς αἰτίαν ἐμπίπτειν Pl.Tht.150a; αἰτίας τυγχάνειν D.Ep.2.2; ἐκτὸς αἰτίας κυρεῖν A. Pr.332; ἐν αἰτίῃ ἔχειν hold one guilty
, Hdt.5.106; δι' αἰτίας ἔχειν Th. 2.60, etc.; ἐν αἰτίᾳ βάλλειν S.OT656; τὴν αἰτίαν ἐπιφέρειν τινί impute the fault
to one, Hdt.1.26; αἰτίαν νέμειν τινί S.Aj.28; ἐπάγειν D.18.283; προσβάλλειν τινί Antipho 3.2.4; ἀνατιθέναι, προστιθέναι, Hp.VM21, Ar.Pax640, etc.; ἀπολύειν τινὰ τῆς αἰτίησ to acquit of guilt
, Hdt.9.88, etc. 2. in forensic oratory, invective
without proof (opp. ἔλεγχοσ), D.22.23, cf. 18.15. 3. in good sense, εἰ ..εὖ πράξαιμεν, αἰτία θεοῦ the credit
is his, A.Th.4; δι' ὅντινα αἰτίαν ἔχουσιν Ἀθηναῖοι βελτίους γεγονέναι are reputed
to have become better, Pl.Grg.503b, cf. Alc.1.119a, Arist.Metaph.984b19; ὧν ..πέρι αἰτίαν ἔχεις διαφέρειν in which you are reputed
to excel, Pl.Tht.169a; οἳ ..ἔχουσι ταύτην τὴν αἰ. who have this reputation
, Id.R.435e, cf. And. 2.12; αἰτίαν λαμβάνειν Pl.Lg.624a. 4. expostulation
, μὴ ἐπ' ἔχθρᾳ τὸ πλέον ἢ αἰτίᾳ Th.1.69. II. cause
, δι' ἣν αἰτίην ἐπολέμησαν Hdt.Prooem., cf. Democr.83, Pl.Ti.68e, Phd.97a sq., etc.; on the four causes of Arist. v. Ph.194b16, Metaph.983a26:—
αἰ. τοῦ γενέσθαι or γεγονέναι Pl.Phd.97a; τοῦ μεγίστου ἀγαθοῦ τῇ πόλει αἰτία ἡ κοινωνία Id.R.464b:—
dat. αἰτίᾳ for the sake of
, κοινοῦ τινος ἀγαθοῦ Th.4.87, cf. D.H.8.29:—
αἴτιον (cf. αἴτιοσ 11.2) is used like αἰτία in the sense of cause
, not in that of accusation.
III. occasion, motive
, αἰτίαν ῥοαῖσι Μοισᾶν ἐνέβαλε gave them a the me
for song, Pi.N.7.11; αἰτίαν παρέχειν Luc.Tyr.13. IV. head, category
under which a thing comes, D.23.75. V. case in dispute
, ἡ αἰ. τοῦ ἀνθρώπου μετὰ τῆς γυναικόσ Ev.Matt.10.10.
- αἴτι-οσ, α, ον, more rarely οσ, ον Ar.Pl.547: (v. αἰτία):—
culpable, responsible
, ἐπεὶ οὔ τί μοι αἴτιοί εἰσιν Il.1.153, cf. B.10.34, Hdt.7.214: Comp. αἰτιώτεροσ Th.4.20: Sup., τοὺς αἰτιωτάτουσ the most guilty
, Hdt.6.50; αἰ. τινοσ Id.3.52. 2. Subst., αἴτιος, ὁ, the accused, the culprit
, A.Ch.70, etc.; οἱ αἴ. τοῦ πατρόσ they who have sinned against
my father, ib.273:—
c. gen. rei, οἱ αἴ. τοῦ φόνου ib.117, cf. S.Ph.590, Hdt.4.200. II. responsible for
, c. gen. rei, Hdt.1.1, etc.; αἴτιός τινός τινι being the cause of
a thing to
a person, Lys.13.57, cf. D.23.54, Isoc.8.100: c. inf., αἴ. τὸν ἠέρα ξηρὸν εἶναι Hdt.2.26; τοῦ μὴ φαλακροῦσθαι Id.3.12, etc.; αἴ. θανεῖν S.Ant.1173; αἰ. πεμφθῆναι ἄγγελον Antipho 5.23, cf. Lys.13.82; αἴτιος τὸ σὲ ἀποκρίνασθαι Pl.La.190e: Comp., τοῦ ..ἐλευθέραν εἶναι ..αἰτιώτερον D.24.5, cf. 51.21: Sup. αἰτιώτατος, ἐν τῷ στενῷ ναυμαχῆσαι mainly instrumental in causing
the sea-fight, Th.1.74; αἰ. τοῦ μὴ ἀποθανεῖν D.20.42; -ώτατόν τι καὶ τελέως δραστικόν Phld.D.1.23. 2. αἴτιον, τό, cause
, Hp.VM6 (pl.), 21, Hdt.7.125, E.IA939, Th.4.26, etc.; τί ποτ' οὖν ἐστι τὸ αἴτιον τό ..μηδένα εἰπεῖν; D.8.56; freq. in Philos., τὸ δ' αἴ. τούτου εἶναι ὅτι .. Pl.Phd.11oe, etc.
- William J. Slater: Lexicon to Pindar
[* external links may not function]
Elapsed time: 4 ms, see the service description of this page, if you find a bug let us know