Pugno, nas, nâre. Plaut.To fight: to contende: to repugne: to be contrarie or against: to striue: to dispute or reason contrarie to labour or indenour.Pugnare amori.Virg.To fight or striue against loue.Acriter pugnare. Quin. Bene pugnare. Ouid.Cautè pugnate.Ouid. Manu pugnare. Ouid.Pugnare pugnam.Plaut. Odijs pugnare. Sta. Pugnare prælia. Hor. Pugnare pugnis. Hor. Acie directa pugnare. Quin. Viribus cum aliquo pugnare. Ci. Aduersus latrones canÊ pro domino pugnare accepimus. Pli. To fight for.Contra pedites quingentos pugnare. Pli. Contra naturam pugnare. Quin. To strine against nature.Cum hoste nostro cominus in acie sæpe pugnauit.Cic.Pugnant de loco. Ter. They fight or conteud for the place.Ex equo pugnare. Ci. To fight on horsebacke.Ex causa pari pugnar vterque.Ouid.Emuris pugnare. Pli. To fight on the walles.Nequis extra ordinem in hostem pugnaret. Li. In frontem & latera pugnare. Tac. To assault both before & on the fides of the armie.Inrer se cornibus pugnanr, Vide INTER præpositionem.Omnes pro P. Quintio pugnant. Ci. Pto causa iniqua pugnare.Ouid. Pugnare, pro Contrarium esse, vt. Cum eornm vita mirabiliter pugnat oratio. Ci. Their life and talke doth maruailously disagree.Hæc quæ rantum inter se pugnant, Qui.These things that are so farre contrarie.Sentenria mea pugnat secum. Hor. My opinion is contrary to it selfe. Pugnare pro contendere. vt, illud video pugnare tc, specicies vt quædam sit deorum. C. That is it that I perceiue ye contend by reason to proue.Hic pugnes, licer, non repugnabo. Ci. In this you may contend if you wil, I wil not strine against yon.Pugnant Stoici cum Peripatecitis. Ci. The Stoikes reason against the Peripatetiks, or contend with them.Videtur Epicurus de dijs non magopere pugnare. Cicer.Epicure seemeth not greatlie to passe, whether there bee Gods or no. Pugnare, pro conari. vt, Pugnat in aduersasire natator aquas. Oui. The swimmer laboureth or indeuoureth to go against the water.Ille tamen pugnat molles euincere somnos Ouid.Hee laboureth or inforceth himselfe to ouercome sleepe.Illud pugna, & enitere.Cic. & istam psaltriam Vn illuc mecum hinc abstraham. M. pugnaueris. Ter. You shal do a wonderful great matter, spoken in mockage. Pugnâtur Impersonale. Cæsar. Quum ab hora ferè quarta vsq; ad solis occasÛ pugnaretur. When they had fought &c. Gladijs pugnatur acutis. Ouid.Quum mase pugnatum apud Claudium eslet. Ci. Libido praua pugnandi. Sil. Superare pugnando.Ouid. Arte pugnandum est. Quint. Hoc solum hoc tempore pugnatur, vt, &c. Ci. This is the only matter that at this time they labour or indeuour to bring to passe, that, &c.
Lewis and Short: Latin dictionary
pugno, āvi, ātum, 1, v. n. and very rarely a. [root pug-, to thrust, strike, whence pugil, pungo, etc.], to fight, either singly or in armies, to combat, give battle, engage, contend (very freq. and class.). I.Lit.: neque sinistrā impeditā satis commode pugnare poterant, Caes. B. G. 1, 25: scutum manu emittere et nudo corpore pugnare, id. ib. 1, 25: eminus lapidibus, Sall. J. 57, 4: cominus in acie, Cic. Balb. 9, 23: ex equo,
on horseback
, id. N. D. 2, 2, 6: de loco, Ter. Hec. alt. prol. 33: de ponte, Hirt. B. Afr. 33: pro muro toto, id. ib. 13: ex iniquiore loco, id. ib. 42: pro commodis patriae, Cic. Inv. 1, 1, 1 al.—With cum and abl.: elige, cum cive an hoste pugnare malis, Liv. 10, 36, 8: cum hoste in acie, Cic. Balb. 9, 22.—With in and acc.: ne quis extra ordinem in hostem pugnaret, Liv. 8, 6, 16: in hostem imparem ex aequo pugnabant, id. 10, 43, 6: qui contra imperium in hostem pugnaverant, Sall. C. 9, 4; 52, 30.—With adversum and acc.: saepe ante paucis strenuis advorsum multitudinem bene pugnatum, Sall. J. 107, 1: advorsum Gallos, id. ib. 114, 1.—With a homogeneous object: magnam pugnavimu' pugnam, Lucil. ap. Don. Ter. Eun. 5, 2, 60; cf.: haec pugna est pugnata, Plaut. Am. 1, 1, 97: pugna summā contentione pugnata, Cic. Mur. 16, 34; Nep. Hann. 5, 1: inclitam in ponte pugnam ... pugnatam, Liv. 6, 42, 5: proelia, Hor. C. 4, 9, 19; Sall. J. 54, 7: bella, Hor. C. 3, 19, 4; id. Ep. 1, 16, 25.— Impers. pass.: pugnatur uno tempore omnibus locis,
the battle is fought
,
they fight
, Caes. B. G. 7, 84: cominus gladiis pugnatum est, id. ib. 1, 52: ut in mari quoque pugnetur velut e muris, Plin. 32, 1, 1, 3.— II.Transf.A. In gen., to contend, conflict, disagree, oppose, contradict; usu. with dat. of person, or with cum: pugnant Stoici cum Peripateticis, Cic. Fin. 2, 21, 68. —With acc. and inf.: pugnare non destitit, non esse rerum controversiam, sed nominum, Cic. Fin. 3, 12, 41: non magno opere pugnare,
to contend not very strongly
, id. N. D. 3, 1, 3: noli pugnare duobus, Cat. 62, 64: ne cupias pugnare puellae, Prop. 1, 12 (10), 21; cf.: placitone etiam pugnabis amori?Verg. A. 4, 38: pressis pugnat habenis, id. ib. 11, 600: ne pugnet vulgus habenis, Stat. Th. 8, 289: tam eras excors, ut totā in oratione tuā tecum ipse pugnares,
you contradicted yourself
, Cic. Phil. 2, 8, 18. —Of things: pugnat sententia secum, Hor. Ep. 1, 1, 97: pugnavit monitis furor, Sil. 10, 284: pugnatura fretis pila, id. 4, 298: frigida pugnabant calidis, umentia siccis, Mollia cum duris, etc., cold bodies contended with hot, moist with dry, etc., Ov. M. 1, 19: humus, Petr. poët. Sat. 123.—B.To struggle, strive, to endeavor, take pains, exert one's self for any thing (rare but class.): illud pugna et enitere, ne, etc., Cic. Fam. 3, 10, 3: id ne impetremus, pugnabis, id. Lig. 5, 13; cf.: hoc solum hoc tempore pugnatur, ut, etc., id. Rosc. Am. 3, 8: pugnas, ne reddar, Achille, Ov. H. 3, 25 Ruhnk.: pugnaremque collegae, ut, etc., Liv. 3, 64.—Poet., with inf.: pugnat molles evincere somnos, Ov. M. 1, 685; 7, 772; id. H. 13, 77: incerto pedum pugnat non stare tumultu, Luc. 4, 753; Claud. Rapt. Pros. 2, 196; cf., of things, Lucr. 2, 205.—P. a. as subst.: pugnan-tĭa, ium, n., contradictions, inconsistencies: pugnantia te loqui non vides?Cic. Tusc. 1, 7, 13; cf. Hor. S. 1, 2, 73; 1, 1, 102.