Meta, metæ, f. g. Plin. A butte or pricke to shoote at, properly made broade beneath and sharpe toward the toppe. A marke or goale in the slelde, where vnto men or horses doe runne.Vide INFRA.Metafœni. Plin. A ryke, or cocke of hay. Meta.Virg.The end or bound of any thing: the lymit.Meta noctis.Cic.The end of the night.Meta mortis.Virg.Nouissima meta spatij.Senec.The vttermost and of.Mediam cæli inetam contigerat nox.Virg.It was then iu midnight.Optatam cursu contingere metam. Horat. Sol ex æquo meta distabat vtraque.Ouid.Finem tormentis, metámque laboribus orat. Sil. Properare ad metam.Ouid.Viræ metam tangere.Ouid.To come to the end of his life.Voluptas fioita ad metas venit.Ouid. Meta, quandoque accipitur pro inferiore parte molæ, slcut catillus pro superiore.The lower stone of a myll. Vide Catillus in CATINVS. Meta lactia. Mart. A cheese made like a suger loafe.Meta destillatoria.A stillatorie.
Metior, metîri., pen. prod. mensus sum, metíri. Cic.To meate or measure: to passe or go ouer: to esteeme: to indge.Interuallis æqualibus aliquid metiri.Cic.To draw out with equall spaces betweene.Agrum aliquem metiri.Cic.Frumentum metiri.Cic.Parcè & paulatim metiri frumentum. Cæsar. To serue out corne sparingly by litle and litle.Mundi magnitudinem metiri.Cic.Stipendium. Curt. In hasta. metiri se. Stat.Aunum metiri sol dicitur.Ouid.Æternitas nulla temporis circunscriptione metitur.Cicer.Euerlastingnesse hath no boundes or limits of time.Oculo metiri aliquid. Horat. To ouerlooke.Prospectu metior æquora.Ouid.I looke vpon the seas.Animo metiri aliquid.Ouid.To consider in minde.Pectus alicuius metiri cuspide. Silu. To thrust one through the breast with his speare.Pedibus metiri aliquid.Cic.To passe or goe ouer. Metiri gradibus, pro Abire.Plaut.To goe away.Iter cursu metiens. Catul. Metiri.Virg.To passe ouer.Aquas metiri carina.Ouid.To sayle or passe ouer the seas with a shippe. Auribus sonantia omnia metiri.Ouid. Metiri.To esteeme or iudge.Cic. Conuiuiorum delectationem cœtu amicorum & sermonibus metiebar. I did esteeme the pleasautnesse of bankets by the good company offriendes and honest talke.Metiri summum bonum suis commodis.Cic.To measure or iudge the shoote anker of all goodnesse by his owne commodtries.Omnia quæ ad beatam vitam pertineant, ventre metiri.Cic.To esteeme felicitie and happy lyfe to rest in nothing but banketting or making good cheere.Metiri omnia dignitate, non ambitione.Cic.Angustè rantos metiris honores.Stat.Thou doest not sufficiently esteeme so great honours.Modum diuitiarum, ex eo quantum cuique satis est, homines metiuntur.Cic.Metiens aliorum in se odium suo in alios odio.Liu.Esteeming other mens hatred toward him, by his toward other men.Vitijs hominum, non rerum euentu metienda sunt peccata.Cic.Offences are to be esteemed.Suo modulo ac pede metiri se. Horat. Studia nostra naturæ regula metiamur.Cic.
Meto, metas, & Metor, metaris, Vide META.
Lewis and Short: Latin dictionary
mēta, ae, f. [root ma-, measure, whence Gr. me/tron; Lat. manus, mane, etc. (q. v.), properly, that which marks a measured space, hence], any mark at a boundary or limit, esp., I.The conical columns set in the ground at each end of the Roman Circus, the goal, turning-post: metaque fervidis Evitata rotis, Hor. C. 1, 1, 5: aut prius infecto deposcit praemia cursu Septima quam metam triverit ante rota, Prop. 3, 20, 25; cf.: et modo lora dabo, modo verbere terga notabo, Nunc stringam metas interiore rotā, Ov. Am. 3, 2, 11; Suet. Caes. 39: petra in metae maxime modum erecta est, cujus ima spatiosiora sunt, altiora in artius coëunt, summa in acutum cacumen exsurgunt, i. e.
in the shape of a cone
, Curt. 8, 39, 6; cf. III. 3. infra).—II. Any goal or winning-post, the mark, goal, in any contest of speed: optatam cursu contingere metam, of a footrace, Hor. A. P. 412: metam tenere, in a boatrace, Verg. A. 5, 159.—2.Trop. (because of the danger to drivers of striking the goal, and breaking their oars), a critical point, place of danger: fama adulescentis paulum haesit ad metas, notitiā novā mulieris,
broke down, failed, at the critical point
, Cic. Cael. 31.—III.Transf., an end, period, extremity, boundary, limit: longarum haec meta viarum, Verg. A. 3, 714: ad metas aevi pervenire, id. ib. 10, 472: metam tangere vitae, Ov. Tr. 1, 9, 1: ad metam properare, id. A. A. 2, 727: ultima, id. Am. 3, 15, 2: hic tibi mortis erant metae, Verg. A. 12, 546: ad quas metas naturae sit perveniendum usu, i. e.
extremes
, Varr. L. L. 8, 16, 31: quando illa (luna) incurrat in umbram terrae, quae est meta noctis, eam obscurari necesse est,
the limit, measure of night
, Cic. Div. 2, 6, 17 (but v. 3. below, fin. and the passage there cited from Pliny): sol ex aequo metā distabat utrāque, equally far from both ends of his course, i. e. at noon, Ov. M. 3, 145: intercalariis mensibus interponendis ita dispensavit (Numa), ut vices uno anno ad metam eandem solis unde orsi essent ... dies congruerent, Liv. 1, 19, 6 Weissenb. ad loc.: metae Marsicae, = fines Marsorum, Mart. Cap. 4, 331 Kapp: pares horarum metas, tam antemeridialium quam postremarum, manifestant, id. 6, 600.—2.A turning-point in one's course: praestat Trinacrii metas lustrare Pachyni,
to sail around the promontory of Pachynus
, Verg. A. 3, 429.—3. Of any thing resembling in shape the meta of the Circus; any thing of a conical or pyramidal form, a cone, pyramid (class.); of a conical hill: ipse collis est in modum metae, in acutum cacumen a fundo satis lato fastigatus, Liv. 37, 27: buxus in metas emittitur,
into cones
, Plin. 16, 16, 28, 70: in metas foenum exstruere,
a conical stone on a fountain, dripping with water
, Sen. Ep. 56, 4: meta molendaria, or molendinaria, that part of the upper millstone which projects downward and grinds the corn (the upper part is the catillus, q. v.); = Gr. o)/nos a)le/ths, Dig. 33, 7, 18, 5: metas molendinarias rotare, Amm. 17, 4, 15: si minor materia quam lux, metae existere effigiem, i. e.
if the solid body be smaller than the light, its shadow will be conical
mētĭor, mensus (post-class. metītus, Dig. 32, 1, 52), 4, v. dep. [Sanscr. ma, to measure; cf. Gr. me/-tron, Lat. modus], to measure, mete (lands, corn); also, to measure or mete out, to deal out, distribute by measure (class.). I.Lit.: metiri agrum, Cic. Fam. 9, 17, 2: frumentum, id. Verr. 2, 3, 83, 192: sol, quem metiri non possunt, id. Ac. 2, 41, 128: magnitudinem mundi, id. Off. 1, 43, 154: nummos, to measure one's money, i. e. to have a great abundance of it, Hor. S. 1, 1, 95: nummos modio, Petr. S. 37: se ad candelabrum, id. ib. 75: pedes syllabis,
to measure by syllables
, Cic. Or. 57, 194: frumentum militibus metiri, Caes. B. G. 1, 16: cum exercitu frumentum metiri oporteret, id. ib. 1, 23; 7, 71: Caecubum, Hor. Epod. 9, 36: quis mensus est pugillo aquas?Vulg. Isa. 40, 12: tantus acervus fuit, ut metientibus dimidium super tres modios explesse, sint quidam auctores, Liv. 23, 12.—B.Poet. transf., to measure a distance, i. e. to pass, walk, or sail through or over, to traverse: Sacram metiente te viam (of the measured pace of a proud person), Hor. Epod. 4, 7: aequor curru,
to sail through
, Verg. G. 4, 389: aquas carinā, Ov. M. 9, 446: tu, cursu, dea menstruo metiens iter annuom,
, Plaut. Ps. 4, 4, 11.—II.Trop., to measure, estimate, judge one thing by another; also simply to measure, estimate, judge of, set a value on a thing. (a). With abl. of the standard of comparison, or the means of judgment: sonantia metiri auribus, Cic. Or. 68, 227: oculo latus, Hor. S. 1, 2, 103: omnia quaestu,
by profit
, Cic. Phil. 2, 43, 111: qui nihil alterius causa faciet et metietur suis commodis omnia, id. Leg. 1, 14, 41: vides igitur, si amicitiam sua caritate metiare, nihil esse praestantius, id. Fin. 2, 26, 85: vim eloquentiae sua facultate non rei natura, id. Opt. Gen. Or. 4, 10: omnia voluptate, id. Fam. 7, 12, 2: studia utilitate, Quint. 12, 11, 29: magnos homines virtute, non fortuna, Nep. Eum. 1: usum pecuniae non magnitudine, sed ratione, Cic. Att. 14: officia utilitate, Lact. 6, 11, 12: odium in se aliorum suo in eos metiens odio, Liv. 3, 54: pericula suo metu, Sall. C. 31, 2: peccata vitiis, Cic. Par. 3, 1, 20: aetatem nostram non spatio senectutis, sed tempore adulescentiae, Quint. 12, 11, 13.—(b). With ex (very rare): fidelitas, quam ego ex mea conscientiā metior, Cic. Fam. 10, 4, 2: ex eo, quantum cuique satis est, metiuntur homines divitiarum modum, id. Par. 6, 1, 14.—(g). With ad: nec se metitur ad illum quem dedit haec (paupertas) posuitque modum, i. e.
accommodates herself
, Juv. 6, 358.—(d).Absol. (post-Aug.): metiri ac diligenter aestimare vires suas, Quint. 6, 1, 45: pondera sua, Mart. 12, 100, 8: sua regna, Luc. 8, 527. —(e) With quod: quanto metiris pretio, quod, etc., Juv. 9, 72.—B.To traverse. go over, pass through: late Aequora prospectu metior alta meo, Ov. H. 10, 28: tot casus, tot avia, Val. Fl. 5, 476: jamque duas lucis partes Hyperione menso, Ov. M. 8, 564.—C.To measure out, deal to any one, treat one well or ill: mensurā quā mensi fueritis, remetietur vobis, Vulg. Luc. 6, 38; cf. id. Matt. 7, 2.!*? In pass. signif., to be measured: agri glebatim metiebantur, Lact. Mort. Persec. 23, 2: an sol pedis unius latitudine metiatur, Arn. 2, 86.—Part. perf.: mensus, a, um, measured off: mensa spatia conficere, Cic. N. D. 2, 27, 69.—As subst.: bene mensum dabo,