Irrumpo, irrumpis, irrúpi, pe. pro. irruptum, irrumpere. Teren. To breake in: to enter in by force.Irrumpere in prouinciam. Cice. By force to breake into the pr ouince.In castra irruperunt. Cæs. Violently to break into the campt to affaile enimies in their campe.Irrumpere in ærarium.Cic.Irrumpunt in animos nostros extrinsecus imagines.Cicer.Irrupit in aulam. Valerius. Max. He entred hastily into the court.In pectora irrumpat. Quin. Ad aliquid irrumpere. Quin. Fama irrupit animos populi. Lucan. Fores irrumpere. Lucan. To rush in at the dore.Limina domus irrumpit.Virg.He entred hastily into.Irrumpere oppidum. Cæs. To breake into a towne by force.Portas irrumpere apertas.Ouid.To tush in at the gates being open.
Lewis and Short: Latin dictionary
irrumpo (inr-), rūpi, ruptum, 3, v. n. and a. [in-rumpo], to break, burst, or rush in or into.I.Lit.(a). With advv. or prepp.: cesso huc intro inrumpere?Ter. Eun. 5, 6, 26: nec inrumpo, quo non licet ire, Ov. P. 1, 7, 23: quocunque, id. Tr. 2, 305: qua irrumpens oceanus, etc., Plin. 3 prooem. 3: in castra, Cic. Div. 1, 24, 50; Caes. B. G. 4, 14; 6, 36: in eam partem hostium, id. ib. 5, 43: in medios hostes, id. ib. 7, 50: in castellum, id. B. C. 3, 67: cum telis ad aliquem, Sall. C. 50, 2: ad regem, Vulg. 4 Reg. 3, 26: mare in aversa Asiae, Plin. 6, 13, 15, 36: intra tecta, Sen. Oct. 732: tellurem irrumpentem in sidera, Sil. 15, 167: se in curiam, Varr. ap. Non. 263, 21: irrumpentis in curiam turbae, Suet. Calig. 14: in Macedoniam, Just. 24, 6, 1: vacuos in agros, Luc. 2, 441.—(b). With acc.: quin oppidum irrumperent, Caes. B. C. 2, 13. 4: domum alicujus, id. ib. 3, 111, 1: portam, Sall. J. 58, 1; 25, 9: castra, Just. 2, 11, 15: interiora domus irrumpit limina, Verg. A. 4, 645: moenia Romae, Sil. 13, 79: stationes hostium, Tac. H. 3, 9: Italiam, id. ib. 4, 13: Karthaginem, Plin. 35, 4, 7, 23: cubiculum, Suet. Claud. 37: triclinium, id. Vesp. 5: vacuam arcem, Sil. 2, 692.— (g). With dat.: thalamo, Verg. A. 6, 528: templo, Sil. 2, 378: trepidis, id. 9, 365: sacris muris, id. 10, 368: tectis, id. 13, 176.—(d).Absol.: cum irrumpere nostri conarentur, Caes. B. C. 3, 67: ad primum gemitum,
upon the first groan
, Suet. Oth. 11: dixit et irrupit, Ov. F. 6, 453: cognoscit hostes pluribus agminibus inrupturos, Tac. Agr. 25.—II.Trop., to break or rush in or upon; to intrude upon, invade, attack, interrupt: quo modo in Academiam irruperit, Cic. Ac. 2, 44, 136: imagines in animos per corpus irrumpunt, id. ib. 2, 40, 125: in alicujus patrimonium, id. de Or. 3, 27, 108: luxuries in domum irrupit, id. ib. 3, 42, 168: in nostrum fletum, id. Lig. 5, 13: calamitates, quae ad me irruperunt, Sen. Ep. 117: irrumpet adulatio, Tac. H. 1, 15: grammatici ad prosopopoeias usque ... irrumpunt, venture upon, i. e. presume to teach, Quint. 2, 1, 2: Deos, i. e.
boldly inquire the will of the gods
, Stat. Achill. 1, 508: Phoebe, hanc dignare irrumpere mentem,