Immuto, immutas, pe. pro. immutare. Plau. To chaunge: to alter: to chaunge one thing for an other.Immutare se, vei immutari, Plau.To change his mind or purpose.Conuerti & immutari.Cic.To be turned and chaunged.Alienare a se aliquem, & se illi immutate. Ci. To alienate one from him, and to chaunge his affection toward him.Immutari ex amore. Ter. Immutari imperio. Cic.De institutis priorum immutat successor aliquid.Cicer.To aiter, &c.Figuram alicuius immutare.Ouid.Immutatur ingenium egestate. Te. By nede and pouerty his nature is chaunged.Immutare ingenium moribus.Plaut.By custome to change his nature.Immutare mores.Cic.Immutare se in re aliqua. Ci. To change and after his mind in a thing.Sensus immutare. Lucret. Ad literam verbum immutare Cic.To chaunge a worde, so that but one letter is altered.Immutare vestitum.Plaut.To. chaunge apparell.Voluotatem.Cic.Vultum. Ter. To chaunge coimtenance.
Lewis and Short: Latin dictionary
immūto (inm-), āvi, ātum, 1 (archaic inf. pres. pass. inmutarier, Ter. And. 1, 5, 40; id. Eun. 2, 1, 19; id. Phorm. 1, 4, 29), v. a. [in-muto], to change, alter, transform.I. In gen. (class.): ubi immutatus sum? ubi ego formam perdidi?Plaut. Am. 1, 1, 300: perscrutari ... nos nostri an alieni simus; ne clam quispiam nos imprudentis mmutaverit, Plaut. Mil. 2, 5, 22: adeone homines inmutarier ex amore, Ter. Eun. 2, 1, 19: vultum earum, id. Hec. 3, 3, 9: imperio, potestate, prosperis rebus immutari, Cic. Lael. 15, 54; cf.: me aliquando immutarunt tibi, id. Fam. 5, 8, 2: illi regi amabili Cyro subest ad immutandi animi licentiam crudelissimus ille Phalaris (v. ad), id. Rep. 1, 28: ut ejus orbis (i. e. signiferi) unaquaeque pars alia alio modo moveat immutetque caelum, id. Div. 2, 42, 89: concentus immutatus aut discrepans, id. Rep. 2, 42: temeritas filii comprobavit; verborum ordinem immuta: fac sic: comprobavit filii temeritas, etc., id. Or. 63, 214: nomen immuto, Quint. 8, 6, 28: cum successor aliquid immutat de institutis priorum, Cic. Fl. 14, 33.—II. In partic., in rhet. (a).To put, by metonymy, one word for another: immutata (verba), in quibus pro verbo proprio subicitur aliud, quod idem significet, sumptum ex re aliqua consequenti, etc.... Ennius Horridam Africam terribili tremere tumultu cum dicit, pro Afris immutat Africam, Cic. Or. 27, 92 sq.; id. de Or. 3, 43, 169.—(b). E s p.: immutata oratio, allegory, = a)llhgori/a, Cic. de Or. 2, 65, 261.