Expiâtus, pen. prod. Participium. Cicero. Purged: cleared by sacrifice.
Expio, expias, expiâre. Valer. Max. To pacisie God with satisfaction or prayer: to purge by sacrifice.Procurare & expiare.Cic.Expiare cædem cæde.Salust.With one murder to make satiffaction or amends for an other.Crimen expiare. Seneca. To make satisfaction for an offence.Egestates latrocinij sui. Cicero. To recompence the pouertie of his robbing and extortion.Errorem.Plin. iunior. To make amendes for an erroure or fault done.Forum ab illis nefarijs sceleris vestigijs expiare. Cicero. To purge the common place from, &c.Expiare iniuriam. Plin. iu. To recompence or make amendes for an iniurie done.Luxum populi expiare solent bella. Plinius. Warres are wooute to chaslice and correcte the riotous lyuing of the people.Expiare manes mortuorum.Cicer.To make satisfaction for dead mens soules.Manus cæde expiare. Seneca. Numen Cereris supplicio alicuius expiare. Ci. To pacisie the diuine power of Ceres with, &c.Supplicio alicuius religiones expiare.Cicer.To punishe one for the clearing of religion.Tua scelera dijimmortales in nostros milites expiauerunt. Cicero. God hath punished our souldiours for thine offences.Expiare somnium. Val. Max. Templum expiare. Budæ. To halow a church that is distayned.Violata expiabuntur.Cic.
Lewis and Short: Latin dictionary
expĭātus, ūs, m. [expio], atonement, expiation (post-class.), Tert. adv. Val. 13.
ex-pĭo, āvi, ātum, 1, v. a., to make satisfaction, amends, atonement for a crime or a criminal; to purify any thing defiled with crime; to atone for, to expiate, purge by sacrifice (freq. and class.; syn.: pio, lustro, placo, paco). I. Relig. t. t. A.Lit.: SACRVM COMMISSVM QVOD NEQVE EXPIARI POTERIT, IMPIE COMMISSVM ESTO: QVOD EXPIARI POTERIT, PVBLICI SACERDOTES EXPIANTO, Cic. Leg. 2, 9, 21: scelus, Hor. C. 1, 2, 29; cf.: tua scelera di immortales in nostros milites expiaverunt, i. e.
have avenged
, Cic. Pis. 35, 85: in iis sine illius suffimentis expiati sumus, id. Leg. 1, 14, 40; cf.: imperatum patri, ut filium expiaret pecunia publica, Liv. 1, 26, 12: aliquem, Plaut. Most. 2, 2, 34: puerum lustralibus salivis, Pers. 2, 33: quae violata sunt, expiabuntur, Cic. Att. 1, 17, 7; cf.: expiandum forum Romanum a nefarii sceleris vestigiis, id. Rab. Perd. 4, 11; id. Phil. 1, 12, 30.—B.To avert an omen or sign, i. e. to prevent the evil indicated by it: quae di significent, quemadmodum ea procurentur atque expientur, Cic. Div. 2, 63, 139: prodigia quae neque hostiis neque votis piare fas habet gens superstitioni obnoxia, Tac. H. 5, 13 init.: arma nondum expiatis uncta cruoribus, Hor. C. 2, 1, 5: dira detestatio nulla expiatur victima, id. Epod. 5, 90 et saep.—II.Transf., beyond the relig. sphere. A.To atone for, make amends for, repair, make good: haec superioris aetatis exempla expiata Saturnini atque Gracchorum casibus docet, Caes. B. C. 1, 7, 5: malam potentiam servili supplicio, Tac. H. 4, 11: legatorum injurias regisque caedem, Liv. 1, 14, 3: errorem, Plin. Ep. 8, 10, 1 et saep.: incommodum virtute, Caes. B. G. 5, 52 fin.: cladem victoriis, Flor. 1, 12.—B.To appease (very rare): a me etiam poenas expetistis, quibus conjuratorum manes mortuorum expiaretis, Cic. Pis. 7, 16: tutelam navis, Petr. 105: iram, Sen. Oet. 857.