Dedo, dedis, dédidi, déditum, pen. cor. dédere. To giue vtterly or for euer: to become subiect: to render vp: to yeelde himselfe to an other.Dedere se hostibus.Plaut. Cæsar. To submit or yeelde hym. selfe to his enimies.Constrictum aliquem dedere hostibus.Cic.To deliuer one to his enimies bound.Dedo me tibi.Terent.I submit or yeeld my selfe into your bandes.Dedere se totum alicui. Ci. To yeelde himself wholy to one.Dedere se alijs. Ter. To be readie to follow other, and doe as they do.Dedere se angoribus.Cic.To giue himself wholy to sorrow and heauinesse.Dedere se delectationi toto animo. Cice. To giue his whole minde to pleasantnesse.Dedere se lamentis muliebriter, lachrymísque.Cicer.To do nothing, but waile and weepe like a woman.Libidinibus.Cic.To abandon himselfe to filthie lustes, and pleasures.Languori & desidiæ. Cicero. To giue himselfe to lithernesse and slouthfulnesse.Dedere neci se ipsum.Virg.To kil himselfe.Dedo tibi hunc diem. Plautus. I vequeath this day to you: I wil bestowe this day euen as you wil haue me.Dedere se in ditionem & arbitratum hostium. Plautus. To yeelde himselfe to the mercie and pleasure of his enimies.Dedere in ditionem alterius aures íuas.Plaut.To giue dili-gent eare to one: to hearken diligently.Vide quibus hominibus aures sint deditæ meæ.Cic.See to what men I doe giue eare.Dedere aures suas poetis.Cic.To heare poets reade: to bee scholer to.Manus dedere. Lucr. To yeelde: to confesse he is vanquished.Aliquem dedere morti. Sen. To kil one.Dedere noxæ, Vide NOXA.Dedo tibi istuc negotij. Tere. I commit this matter to thee.Dedatur nupta marito. Catul. Let hir be maried, or giuen to hir husband.Dedere aliquem in pistrinum vsque ad necem. Ter. Ad scribendum se dedere.Cic.To giue himselfe to writing.Dedere aliquem alteri ad supplicium. Liuius. To deliuer a man to one to be punished.Inimicorum crudelitati deditur vita alicuius.Cic.
Lewis and Short: Latin dictionary
dē-do, dĭdi, dĭtum (infin. pass. parag.: dedier, Liv. 1, 32), 3, v. a., lit., to give away, give up from one's self; hence, with respect to the term. ad quem, to give up any thing to one, to surrender, deliver, consign, yield (stronger than do, q. v.—freq. and class.). I.Lit.A. In gen.: ancillas, Ter. Hec. 5, 2, 7; cf.: aliquem in pistrinum, id. Andr. 1, 2, 28: aliquem hostibus in cruciatum, Caes. B. G. 7, 71, 3; so, ad supplicium, Liv. 1, 5: ad exitium, Tac. A. 1, 32; id. H. 2, 10: ad necem, Liv. 9, 4; for which neci, Verg. G. 4, 90; Ov. F. 4, 840: telis militum, Cic. Mil. 1, 2: aliquem istis, id. Verr. 2, 4, 42: mihi iratae infamem juvencum, Hor. Od. 3, 27, 46: Assyrios cineri odores,
impart, devote
, Tib. 1, 3, 7.—B. Esp., milit. t. t., to deliver up, surrender some one or something to the enemy; and with se, to surrender one's self, capitulate: INIVSTE IMPIEQVE ILLOS HOMINES ILLASQVE RES DEDIER, an old formula in Liv. 1, 32: urbem, agrum, aras, focos seque uti dederent, Plaut. Am. 1, 1, 71: eos, qui sibi Galliaeque bellum intulisset, sibi dedere, Caes. B. G. 4, 16, 3: so, auctores belli, Liv. 9, 1: eum hostibus, Suet. Caes. 24: Cirtam, Sall. J. 35, 1: Ambiani se suaque omnia sine mora dediderunt, Caes. B. G. 2, 15, 2: se suaque omnia Caesari, id. ib. 3, 16, 4; id. B. C. 3, 11 fin.: se alicui, id. B. G. 2, 15 fin.; 2, 28, 2; id. B. C. 2, 44, 1; 3, 28, 4 et saep.: se in ditionem atque in arbitratum Thebano poplo, Plaut. Am. 1, 1, 102; Liv. 7, 31; 26, 33: incolumitatem deditis pollicebatur, Caes. B. C. 3, 28, 2; Tac. Agr. 16 al.: se, without dat., Caes. B. C. 2, 22; Liv. 42, 8 et saep.II.Trop.A. In gen., to give up, yield, devote, dedicate; and with se, to give up, apply, devote, dedicate one's self (esp. freq. in Cic.): Davo ego istuc dedam jam negoti, Ter. Andr. 5, 4, 50: membra molli somno, Lucr. 3, 113: aures suas poetis, Cic. Arch. 10 fin.: animum sacris, Liv. 1, 31 al.: aliquem cupiditati crudelitatique alicujus, Cic. Quint. 18 fin.; so, filiam (Verginiam) libidini App. Claudii, id. Fin. 2, 20 fin.; ef. Tac. A. 3, 23: collegam liberto, id. ib. 16, 10: tuus sum, tibi dedo operam, Plaut. Bacch. 1, 1, 60; cf.: ubi ei dediderit operas, id. ib. 11 al.: corpora paupertate dedita morti, Lucr. 6, 1255: se totum Catoni, Cic. Rep. 2, 1; cf.: cui (sc. patriae) nos totos dedere ... debemus, id. Leg. 2, 2, 5; cf.: se toto animo huic discendi delectationi, id. Tusc. 5, 39 fin.: se penitus musicis, id. de Or. 1, 3, 10: se literis, id. Q. Fr. 3, 5, 4: se ei studio, id. de Or. 3, 15, 57: se doctrinae, id. Off. 1, 21, 71; Quint. 10, 2, 23; 11, 1, 35: se amicitiae eorum, Caes. B. G. 3, 22, 2 al.: ne me totum aegritudini dedam, Cic. Att. 9, 4; so, se totos libidinibus, id. Tusc. 1, 30; id. Or. 43, 148; id. Tusc. 2, 21, 48 et saep.: cum se ad audiendum, legendum scribendumque dediderit, Cic. de Or. 1, 21, 95: dede neci, Verg. G. 4, 90; Ov. H. 14, 125; id. F. 4, 840: se ad literas memoriasque veteres, Gell. 2, 21, 6: cum se doctrinae penitus dedidissent, Lact. 1, 1, 1.—Absol.: dediderim periculis omnibus, Cic. Fragm. ap. Quint. 9, 3, 45.—b. dēdĭta ŏpĕra, adverb., purposely, designedly, intentionally, Plaut. Trin. 1, 2, 29; Ter. Eun. 5, 2, 2; Afran. ap. Non. 433, 30; Cic. Att. 10, 3; Liv. 2, 29; 2, 51; Col. 12, 4, 5; in the order opera dedita, Cic. de Or. 3, 50, 193; and in MSS. ellipt., dedita, id. Att. 15, 4, 4; cf. dedita, e)pithde/s, Gloss. —B. In Partic.: manus, for the usual dare manus, to give up, to yield: si tibi vera videntur, dede manus; aut, si falsum est, accingere contra, Lucr. 2, 1043.—Hence, dēdĭtus, a, um, P. a. (acc. to no. II. A.), given up to, addicted, devoted to something; eager, assiduous, diligent (class.; esp. freq. in Cic.). (a). With dat.: hoc magis sum Publio deditus, quod, etc., Cic. Fam. 5, 8, 4; cf.: nimis equestri ordini deditus, id. Brut. 62, 223: eorum voluntati et gratiae deditus fuit, id. Verr. 2, 3, 24: his studiis, id. de Or. 1, 13, 57; id. Arch. 6, 12: studio literarum, id. Brut. 21, 79: literis, id. Fam. 1, 7 fin.: artibus, id. de Or. 1, 1, 2; cf. id. Cael. 30, 72; Liv. 1, 57: nec studio citharae nec Musae deditus ulli, Hor. S. 2, 3, 105 al.: animus libidini deditus, Cic. Cael. 19, 45: vitiis flagitiisque omnibus, id. Rosc. Am. 13 fin.: ventri atque somno, Sall. C. 2, 8; cf.: somno ciboque, Tac. G. 15: corporis gaudiis, Sall. J. 2, 4; cf. id. ib. 85, 41: quaestui atque sumptui, id. Cat. 13 fin.; Suet. Vit. 13: agriculturae, Vulg. 2 Par. 26, 10: vino, id. 2 Tim. 3, 8.—Comp.: uxoribus deditior, Eutr. 10, 15.—Sup.: ab optimo certe animo ac deditissimo tibi, Dolab. ap. Cic. Fam. 9, 9, 1.—(b). In Lucret. and Catull. with in: in pugnae studio quod dedita mens est, Lucr. 3, 647: in rebus animus, id. 4, 816; Catull. 61, 102.— (g). With an adv. of place: ubi spectaculi tempus venit deditaeque eo (sc. ad spectacula) mentes cum oculis erant, Liv. 1, 9, 10.