Consilium, Con & Salio, quòd in vnam sententiam plures rationes consiliant. Counsayle, iudgement, or aduice: a purpose or incent: a pollicie: an appointment.Narraui amicis multis cõsilium meum. Pla. I haue shewed my purpose or intent.Vestrum iam consilium eft, con solum meum, quid sit vobis faciendum.Cic.It is your part now to consider & not onely mine, &c. Casus & Consilium opposita. Cic.Consilium & Fortuna opponuntur.Virg.Conscichtia consiliorum meorum me consolatur.Cic.Gubernatio consilij.Cic.Mutatio consilij.Cic.Chaunging of ones aduice.Penuria consilij. Plin. Lacke of counsayle.Prima consiliorum. Tac. The first aduises or purposes.Ambiguus consilij. Tac. In douht what to doe.Consilij expers. Horat. Cleane destitute of counsayle, and cannot tell what to do.Fortis consilio.Cic. Improuidus consilij. Tacit.Inopes consilij.Ouid. Viridis consilio. Sil. Intelligendi consilium.Cic. Acre consilium.Tacit.Circumspect and wise counsayle.Amentisimum consilium Cic A very fond and mad purpose.Erat er consilium ad facinus aptum.Cicer.His witte or deuise was alway apt and fitte for mischienous enterpryses.Arcanum. Horat. Bonum. Cic.Calidum.Cic. Callidum. Cic. Celere. Terent.Clandestinum. Cæsar. Clarius luce, Cic.Compar. Liuius. Excussum & exploratum consilium. Val. Max An aduised and circumspert counsayle.Fidele.Cic. Fidum atque prouidens consilium. Gell. Giandæuum.Val. Flac.Counsayle of olde men.Immaturum.Liu. Incertum. Ter. Inconsultum. Ter. Liu.Rashe counsayle: an vnaduised enterprise.Lene consilium dare alicui Hor.Libera consilia. Hor. Aduise giuen freely without siatterie.Malum consilium coniultoli pessimum est. Gel. An enill counsaile fallech out worst to the counsaile giuer.Melius consilium. Ter. Ordinaria consilia. Liu.Nobile & illustre consilium dare ahcui Gel.Prudentræ & fidelitatis plena consilia. Plancns Ciceroni. Præsentissimum consilium. Quint. Prudens consiltum. Balbus Ciceroni. Quietis consilijs mihi opus est Liu.I haue neede to deuise for peace and quietneffe.Sana consilia expetere.Senec.Holsome and wise counsayles.Sapiens consilium.Ouid.Turbidum consilium. Curtius. De consilij sententia aliquid facere Cic.To doe a thing by the aduice of the counsayle that doth determine.Ex consilio alicuius aliquid facere. Cicero. To doe after ones counsayle. Abdita consilia.Val. Flac.Secrete counsayles.Abijcere consilium. Ci. Fannius ædificandi confilium abiecerat. To leaue of his purpose and intent to buylde.Abundare consilio.Cic.To be full of good aduise.Accipere consilium.Liu.To receyue and followe an aduise or counsayle. Accommodare. Cic.Adhibere consilium, vel Ad, vel in consilium.Cic.Adiuuare consilium Senec.Administrare. Quint. To giue counsayle.Admisceri ad consilium.Cic.To be admitted to.Admittere Ad vel lo Consilium.Cic. Idem. Afferre consilium alicui.Cic.Afferre in templum consilium furti. Quint. To come into sh temple with purpose and intent to steale.Agere consilia.Liu. Amittere consilium. Ter. Amouere consilia cassa Senec.Amplecti consilio Cic.Assumere in consilium.Plin. iun.To take to counsayle.Capere consilium. Cæsar. To take aduice or counsayle: to purpose or intende.Capessere.Plaut. Captare. Plaut.Nobis consilium capiemus. Cæsar. We will take aduise what is best for vs to doe.Clausa habere sua consilia. Ci. To keepe their counsailes secret.Cogere consilium. Quint. To assemble a counsayle.Commiscere cum.Plaut. Communicare. Liu.Commutare. Cæsar. Conferre. Ter. Cic.Confringere.Cic.Coniungere vnius consilium cum alterius.Cic.Consistit consilium. Ci. I am stayd vpon that I purpose to do.Consociare consilia cum aliquo.Cicer.Liu.To consult or take aduice with one.Constituere consilium.Cic.To determine somwhat what to do in a matter.Cousultare consilio.Plaut. Consumere consilium. Cic.Conuocare in animu consilia.Plaut.To call his wits togither.Coquere consilia.Liu.Corrumpere publicum consilium.Salust.Credere alicui sua consilia. Ter. To commit his secret counsaile to one.Minus fidele consilium alícui dare.Cic.Date consilium secundum mores. Quint. Dictare consilia.Senec.Egere consilio.Cic. Eximere consilium. Tacit.Expeditum consilium.Tacit.Tuta consilia expetere.Senec.Explicare consilium.Cic.To dispatch or doe that he minded.Exquirere consilium.Cic.Fracta consilia.Stat.Purposes defeated.Hoc vestrum consilium suit.This was your drift.Gercre aliquid consilio. Quint. Consilium suinmis de rebus habebant.Virg.They consulted of great matters.Scelera non habere consilium vulgò dicitur.Quintil.Wicked actes be unaduised.Inclinare in consilium.Liu. Iníre consilíum. Cic.Insperatum consilium.Cic. Instruere consilium. Ter. Intendere. Ter. Interponere. Liu.Ire in consilium.Cic. Iuncta consilia. Seuec. Iuuare aliquem consilio.Plaut.Labare consilium dicitur, cui opponitur Fixum esser. To be in doubt whether it may be done.Labi consilio.Cic.To take ill aduice for himselfe: to ece himselfe in his aduice taking.Manant consilia.Liu. Minuere consili. Miscere cum a . Tacit.To consult with.Miscere se cor Stat. Mittere in consili Cic.Mouere consilium.Val. Flac. Mussare. Stat.Mutare cofilium itineris. Cicer.To chaunge his iourney parposed.Mutuari.Liu. Occultare, Cæsar. Occupare.Plaut. Omittere. Liu.Parêre consilijs.Virg. Perferre consilium. Cæs. Petere.Cic. Quærere. Catul. Referre consilia in melius.Virg. Regere consilia. Quina. Senescunt consilia.Liu.Tegere vultu consilium.Virg.With his countenance to dissemble his purpose.Struere consilia. Vide STRVO. Te obstinarum consilium alicuius rei. Senec.To be stubbu bent to doe a thing.Valet nsilium. Cic. Venire in consilium alicuius. Cic.Versare pectore consilia.Virg.To reuolue diuers purposes in his minde: to cast in his minde.Regnum viget consilijs.Virg. Consilium est ita facere.Plaut.I purpose or intende so to do: it is wisedome so to doe. anus sies iube illam redire. P. non est consilium pater. Ter. I purpose not, or I am not of that aduise father.Ibi Pomptinum ad eam diem expectare consilium est.Cicer.I minde or intende to tarie for. Magni confilij est quid faciendum sit. Cicero. It is a matter that needeth good aduisement what is to be done.Nihil enim mihi adhuc accidit, quod maioris cõsilij esset.Cic.Nothing hath chaunced to me that requireth greater aduise. ment or counsayle.Consilij res est.Cic.It is a matter requiring good aduisement. Eo consilio, tuem iudicium vt cognoscerem.Cicer.To this ende or purpose that I might know.Velut consilio petitum esset.Liu.As though it had bene asked of set purpose. Concilium, pro Iudicibus.Cicer.An asfemble of counsaylers or iudges: a cessions.Sanctius cõsilium.Liu.Counsell or assemble of great integritie.Dunietere atque ablegre consilium.Cic.To dimisse and sendeaway the counsayle or assemble.Edicere consilium. Gel. To appoint or cõmaund a counsaile.
Lewis and Short: Latin dictionary
consĭlĭum, ii, n. [from con and root sal-; Sanscr. sar-; cf. consul], deliberation, consultation, a considering together, counsel (cf. concilium; very freq. in all periods and species of composition). I. Prop.: consulta sunt consilia,
are finished, at an end
, Plaut. Truc. 1, 2, 7: quid in consilio consuluistis?id. Bacch. 1, 1, 6 Ritschl: consilium volo capere unā tecum, Ter. Eun. 3, 5, 66: neque pol consili locum habeo neque ad auxilium copiam, id. And. 2, 1, 20: cum aliquo consilia conferre, Cic. Phil. 2, 15, 38 (v. confero, I. B.): saepe in senatu consilia versata sunt, Quint. 12, 2, 21; 7, 4, 2: quasi vero consilii sit res, et non necesse sit, etc.,
as if the matter were yet open for deliberation
, Caes. B. G. 7, 38; cf. Nep. Con. 4, 2: quid efficere possis, tui consilii est,
is for you to consider
, Cic. Fam. 3, 2, 2: vestrum jam consilium est. non solum meum, quid sit vobis faciendum, id. ib. 14, 14, 1: quid aetati credendum sit, quid nomini, magni consilii est, id. Att. 15, 12, 2; cf.: nihil mihi adhuc accidit, quod majoris consilii esset, id. ib. 10, 1, 3: in consilio habere, Quint. 8, 2, 23: fit publici consilii particeps, Cic. Cat. 1, 1, 2; cf. Quint. 12, 3, 1; 3, 8, 4: nocturna, Sall. C. 42, 2: arcanis ut interesset, Liv. 35, 18, 2 et saep.—II.Meton.A. In abstr. 1.A conclusion made with consideration, a determination, resolution, measure, plan, purpose, intention, Quint. 6, 5, 3; cf.: consilium est aliquid faciendi aut non faciendi excogitata ratio, Cic. Inv. 1, 25, 36; 2, 9, 31: certum, Ter. And. 2, 3, 16: callidum, id. ib. 3, 4, 10: ut sunt Gallorum subita et repentina consilia, Caes. B. G. 3, 8: aliquid communi consilio agere, id. ib.: consilium communicaverunt perfeceruntque, Suet. Calig. 56: aedificandi consilium abicere, Cic. Att. 5, 11, 6; Liv. 33, 41, 5; Tac. A. 4, 4: deponere, Caes. B. C. 3, 103.—And of the purpose. as opp. to the act, etc.: quod initio scripsi, totius facti tui judicium non tam ex consilio tuo quam ex eventu homines esse facturos, Cic. Fam. 1, 7, 5: quasi exitus rerum, non hominum consilia, legibus vindicentur, id. Mil. 7, 19: mentem peccare, non corpus, et unde consilium afuerit culpam abesse, Liv. 1, 58, 9. —Often with epithets characterizing the person who forms the purpose, etc.: amentissimum, Cic. Att. 7, 10 init.: audax, Liv. 25, 38, 18; 35, 32, 13: fortissima cousilia, id. 25, 38, 18: fidele, Cic. Agr. 2, 3, 5; Curt. 6, 4, 8: providens, Gell. 3, 7, 8: malum, id. 4, 5, 5: temerarium, Vell. 2, 120, 2: incautum, Cic. Att. 8, 9, 3: lene, Hor. C. 3, 4, 41: praeceps, Suet. Aug. 8: repudio quod consilium primum intenderam, Ter. And. 4, 3, 18: eo consilio, uti frumento Caesarem intercluderet, Caes. B. G. 1, 48; 2, 9; Cic. Fin. 1, 21, 72 fin.; Sall. C. 57, 1: quo consilio huc imus?Ter. Eun. 5, 7, 1; also: hoc consilio ut, Nep. Milt. 5, 3: privato consilio, on one's own account (opp. publico consilio, in the name or behalf of the state): qui contra consulem privato consilio exercitus comparaverunt, Cic. Phil. 3, 6, 14; Caes. B. C. 3, 14; Nep. Pelop. 1, 2.—Sometimes absol. consilio adverbially, intentionally, designedly: casu potius quam consilio, Cic. Fam. 5, 2, 8: consul, seu forte, seu consilio, Venusiam perfugit, Liv. 22, 49, 14; 35, 14, 4; Verg. A. 7, 216.—b. Esp. in the phrases, (a). Consilium capere, to form a purpose or plan, to resolve, decide, determine: neque, quid nunc consili capiam, scio, De virgine istac, Ter. Eun. 5, 2, 27: consilium capere with a gen. gerund., Caes. B. G. 3, 2; 5, 29; Cic. Att. 5, 11, 6; Liv. 39, 51, 3; 43, 3, 7; 35, 34, 4; 10, 38, 6; Sall. C. 16, 4; Curt. 8, 6, 8; 8, 7, 1; Tac. A. 6, 26; Suet. Vesp. 6; Quint. 11, 3, 180; Just. 2, 13, 5; 34, 4, 1; cf. with gen.: profectionis et reversionis meae, Cic. Phil. 1, 1, 1.—With inf., Cic. Quint. 16, 53 fin.; Caes. B. G. 7, 71; Nep. Lys. 3, 1; Liv. 44, 11, 6 al.—With ut: capio consilium, ut senatum congerronum convocem, Plaut. Most. 5, 1, 8: consilium ceperunt plenum sceleris, ut nomen hujus deferrent, Cic. Rosc. Am. 10, 28; id. Verr. 2, 1, 54, 140: consilium cepi, ut antequam luceret exirem, id. Att. 7. 10; id. Tull. 14, 34; Liv. 25, 34, 7.—And with inf.: consilium cepit ... iter in urbem patefacere, Liv. 44, 11, 7: hominis fortunas evertere, Cic. Quint. 16, 53: Heraclius capit consilium ... non adesse ad judicium, id. Verr. 2, 2, 17, 41: ex oppido profugere, Caes. B. G. 7, 26; 7, 71; Just. 35, 1, 3.—(b). In the same sense, inire consilium, with similar construction: inita sunt consilia urbis delendae, Cic. Mur. 37, 80; 38, 81: regni occupandi consilium inire, Liv. 2, 8, 2; 6, 17, 7; 7, 38, 5: jus gentium cujus violandi causā consilium initum erat, id. 38, 25, 8; 4, 11, 4: sceleris conandi consilia inierat, Vell. 2, 35, 5; 2, 80, 6: Graeci consilium ineunt interrumpendi pontis, Just. 2, 13, 5; Suet. Calig. 48: iniit consilia reges Lacedaemoniorum tollere, Nep. Lys. 3, 1: consilia inibat, quemadmodum, etc., Caes. B. G. 7, 43: de bello consilia inire incipiunt, id. ib. 7, 1: cum de recuperandā libertate consilium initum videretur, id. ib. 5, 27: consilia inita de regno, Liv. 4, 15, 4: atrox consilium init, ut, etc., Tac. H. 3, 41.—(g). Freq. consilium est, with and without inf., I purpose: ita facere, Plaut. Mil. 2, 3, 73; Ter. Hec. 3, 5, 44; Cic. Att. 5, 5, 1; Sall. C. 4, 1; 53, 6; Liv. 21, 63, 2; Sall. H. Fragm. 4, 61, 16 Dietsch. —Rarely with ut: ut filius Cum ill habitet ... hoc nostrum consilium fuit, Ter. Phorm. 5, 8, 41: ea uti acceptā mercede deseram, non est consilium, Sall. J. 85, 8; and absol.: quid sui consilii sit, ostendit, Caes. B. G. 1, 21.—Hence, c. In partic., in milit. lang., a warlike measure, device, stratagem: consilium imperatorium quod Graeci strath/ghma appellant, Cic. N. D. 3, 6, 15; so Caes. B. G. 7, 22; Nep. Dat. 6, 8; id. Iphicr. 1, 2; cf.: opportunus consiliis locus (= insidiis), Quint. 5, 10, 37.—d. With special reference to the person for whose advantage a measure is devised, counsel, advice: tu quidem antehac aliis solebas dare consilia mutua, Plaut. Ep. 1, 1, 98; so, dare, Ter. And. 2, 1, 9: quid das consili?Ter. Hec. 4, 4, 93: Cethegum minus ei fidele consilium dedisse, Cic. Clu. 31, 85: vos lene consilium datis, Hor. C. 3, 4, 41; 3, 5, 45 et saep.: juvabo aut re aut operā aut consilio bono, Plaut. Ps. 1, 1, 17; imitated by Ter.: aut consolando aut consilio aut re juvero, Ter. Heaut. 1, 1, 34 (quoted ap. Cic. Fam. 7, 10, 4); cf. Ter. Heaut. 5, 2, 29; Cic. Fam. 2, 7, 2; 15, 2, 2; id. Att. 13, 31, 3: te hortor ut omnia moderere prudentiā tuā, ne te auferant aliorum consilia, id. Fam. 2, 7, 1: sin aliquid impertivit tibi sui consilii, id. ib. 5, 2, 9: consiliis, non curribus utere nostris, Ov. M. 2, 146: facile ratio tam salubris consilii accepta est, Curt. 3, 7, 10: saniora consilia pati, id. 4, 1, 9.—2. As a mental quality, understanding, judgment, wisdom, sense, penetration, prudence: et dominari in corpore toto Consilium quod nos animum mentemque vocamus, Lucr. 3, 139; 3, 450: acta illa res est animo virili, consilio puerili, Cic. Att. 14, 21, 3; cf. id. Caecin. 7, 18: ut popularis cupiditas a consilio principum dissideret, id. Sest. 49, 103: majore studio quam consilio ad bellum proficisci, Sall. H. 2, 96, 4 Dietsch: res forte quam consilio melius gestae, id. J. 92, 6: quae quanto consilio gerantur, nullo consilio adsequi possumus, Cic. N. D. 2, 38, 97: simul consilium cum re amisisti?Ter. Eun. 2, 2, 10; cf.: miseros prudentia prima relinquit, Et sensus cum re consiliumque fugit, Ov. P. 4, 12, 48: mulieres omnes propter infirmitatem consilii majores in tutorum potestate esse voluerunt, Cic. Mur. 12, 27: vir et consilii magni et virtutis, Caes. B. G. 3, 5: cum plus in illo senili animo non consilii modo sed etiam virtutis esse dicerent, Liv. 4, 13, 13; so, tam iners, tam nulli consili Sum, Ter. And. 3, 5, 2: est hoc principium improbi animi, miseri ingenii, nulli consilii, Cic. Rosc. Com. 16, 48: omnes gravioris aetatis, in quibus aliquid consilii aut dignitatis fuit, Caes. B. G. 3, 16; cf. Ov. M. 6, 40: misce stultitiam consiliis brevem, Hor. C. 4, 12, 27: quae res in se neque consilium neque modum Habet ullum, eam consilio regere non potes, Ter. Eun. 1, 1, 13. —b.Poet., transf., of inanim. things: consilii inopes ignes,
indiscreet
, Ov. M. 9, 746: vis consili expers, Hor. C. 3, 4, 65; id. S. 2, 3, 266.—B. In concr., the persons who deliberate, a council; of the Roman senate: senatum, id est orbis terrae consilium, delere gestit, Cic. Phil. 4, 6, 14; id. Fam. 3, 8, 4; id. de Or. 2, 82, 333; id. Sest. 65, 137: summum consilium orbis terrae, id. Phil. 7, 7, 19; Liv. 1, 8, 7; 23, 22, 2; Vell. 1, 8, 6: di prohibeant, ut hoc, quod majores consilium publicum vocari voluerunt, praesidium sectorum existimetur, i. e.
a court of justice
, Cic. Rosc. Am. 52, 151; cf.: qui ex civitate in senatum propter dignitatem, ex senatu in hoc consilium delecti estis propter severitatem, id. ib. 3, 8.—Of the division of the centumviri, who sat for ordinary cases in four consilia: sedebant centum et octoginta judices, tot enim quattuor consiliis colliguntur, Plin. Ep. 6, 33, 2: omnibus non solum consiliis sed etiam sententiis superior discessit, Val. Max. 7, 7, 1: Galba consilio celeriter convocato sententias exquirere coepit,
a council of war
, Caes. B. G. 3, 3; cf.: consilio advocato, Liv. 25, 31, 3; 43, 22, 9 al.: castrense, id. 44, 35, 4: mittunt (Carthaginienses) triginta seniorum principes: id erat sanctius apud illos consilium, id. 30, 16, 3; cf. id. 35, 34, 2: consilium Jovis, Hor. C. 3, 25, 6: bonorum atque sapientium, Quint. 3, 8, 2 al.—b. Facetiously: paulisper tace, Dum ego mihi consilia in animum convoco, et dum consulo, Plaut. Mil. 2, 2, 44.—c. (Acc. to II. A. 1. c.) A counsellor: ille ferox hortator pugnae consiliumque fuit, Ov. Tr. 4, 2, 32: Clymene, Aethraque, Quae mihi sunt comites consiliumque duae, id. H. 16 (17), 268; id. F. 3, 276.